زمانی که لویی نهم دستور ساخت کلیسای سنت شاپل پاریس را میداد، تصورش را نمیکرد که قرار است این کلیسا روزگاری تبدیل به یک شاهکار معماری تمام عیار شود. این مکان مقدس، در قلب پاریس و پشت دیوارهای سنگی ضخیم، به یاد یک قدیس فرانسوی ساخته شده است.
این کلیسا که یکی از زیباترین بناهای گوتیک جهان است، سالانه توسط میلیونها گردشگر بازدید میشود. معماری منحصربهفرد، نقاشیهای دیواری شگفتانگیز و شیشههای رنگی عظیم تنها بخشی از شگفتیهای این اثر هنری بینظیر هستند. با ما در این مطلب همراه باشید تا به دیدن یکی از دیدنیترین بناهای تاریخی پاریس، یعنی کلیسای سنت شاپل برویم.
معرفی کلیسای سنت شاپل
این مکان یکی از شگفتانگیزترین جاهای دیدنی پاریس است که به دلیل معماری باشکوه و پیچیدهاش مشهور است. این کلیسای دوطبقه که بیش از ۸۰۰ سال قدمت دارد، در منطقه سنت میشل واقع شده و نمایانگر دوران سلطنتی فرانسه است. طراحی داخلی کلیسا با راهپلههای باریک و مدوری که به طبقه دوم منتهی میشوند، چشم هر بینندهای را خیره میکند.
هزینه ورود به کلیسا برای افراد زیر ۱۸ سال، رایگان و برای بزرگسالان، بین ۹ تا ۱۱ یورو است. برخلاف بیشتر مکانهای تاریخی، عکاسی در داخل کلیسا ممنوع نیست و این یعنی میتوانید زیباترین عکسهای زندگیتان را در این ساختمان بگیرید. یکی از ویژگیهای جذاب سنت شاپل، پنجرههای رنگی آن است که نور رنگارنگی را به داخل می تاباند. کافی است دوربینتان را بردارید تا قابهای حیرتانگیزی ثبت کنید.
عکسی از کلیسای سنت شاپل
تاریخچه کلیسای سنت شاپل پاریس
همانطور که پیش از این اشاره کردیم، این کلیسا پاریس در قرن سیزدهم میلادی به دستور لویی نهم ساخته شد. این بنا نهتنها مکان عبادت مسیحیان مهم بود، بلکه به دلیل نگهداری از آثار مذهبی ارزشمندی همچون تاج خاردار مسیح و صلیب گرانبهایش بهعنوان یکی از مراکز اصلی مسیحیت در جهان شناخته میشد. لویی نهم برای خرید و جمعآوری این آثار از امپراتوری قسطنطنیه، سه برابر هزینه ساخت خود کلیسا را صرف کرد.
با گذشت زمان و تغییر پادشاه، اهمیت این کلیسا به تدریج کاهش یافت. در زمان انقلاب فرانسه در سال ۱۷۸۹، کلیسا شاهد غارت بسیاری از آثار ارزشمند خود بود. پس از آن، کلیسا کاربریهای متفاوتی پیدا کرد؛ از جمله اینکه به عنوان انبار غلات و بایگانی اسناد دولتی مورد استفاده قرار گرفت.
در دهه ۱۸۳۰ با تلاشهای نویسندگانی مانند ویکتور هوگو، درخواستهایی برای بازسازی و نوسازی کلیسا مطرح شد. این تلاشها به همراه حمایت جامعه روشنفکر فرانسه، به احیای مجدد کلیسا به عنوان یک جاذبه گردشگری کمک کرد. یکی از بخشهای مهم بازسازی، ترمیم پنجرههای رنگی بود که از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۵ به طول انجامید.
این بنای ارزشمند با معماری گوتیک خیرهکننده و پنجرههای رنگینکمانی مشهورش نمونهای برجسته از هنر و معماری قرون وسطی است و داستان تاریخی آن به ما نشان میدهد که چگونه بناهای تاریخی میتوانند با گذر زمان معانی و کاربردهای مختلفی پیدا کنند. این کلیسا اکنون در صدر لیست جاهای دیدنی فرانسه قرار دارد.
اهمیت کلیسای سنت شاپل برای پادشاه لویی نهم
سنت شاپل برای لویی نهم چیزی فراتر از یک ساختمان مذهبی ساده بود. این کلیسا نمادی از قدرت، ثروت و تعهد دینی او به مسیحیت بود. ساخت این بنا که درواقع بخشی از قصر پادشاهی او محسوب میشد، در دورهای آغاز شد که مسیحیت نقش بسزایی در سیاست و فرهنگ فرانسه داشت.
یکی از مهمترین دلایل ساخت این کلیسا، نگهداری از تاج عیسی مسیح بود. تاج خاردار مسیح یکی از مقدسترین و باارزشترین آثار مسیحیت است و نگهداری از آن توسط لویی نهم نهتنها اهمیت دینی بالایی داشت، بلکه نمایانگر قدرت و تأثیر این پادشاه در جهان مسیحیت به حساب میآمد. لویی با احداث این کلیسای باشکوه، بهنوعی نشان داد که پادشاهی او نهتنها از لحاظ سیاسی، بلکه از لحاظ مذهبی هم مشروعیت دارد.
در طبقه دوم کلیسای سنت شاپل پاریس چه میگذرد؟
طبقه دوم کلیسا، جایی که محل نگهداری از تاج خاردار و صلیب عیسی مسیح است، با پنجرههایی رنگارنگ و خیرهکننده تزئین شده. اگر از کسانی که تجربه دیدن این مکان را دارند بپرسید، به شما میگویند که وقتی به این طبقه پا میگذارید، احساس بیوزنی میکنید. ساختار این طبقه به شکلی است که انگار همهچیز شما را به سمت بالا میکشد.
یکی از بارزترین ویژگیهای این طبقه، مجموعهای از ۱۵ پنجره با شیشههای رنگی است که ۱۱۱۳ صحنه از داستانهای عهد عتیق و جدید را به تصویر میکشند. این پنجرهها که تاریخ مسیحیت را از روز خلقت حضرت مسیح تا رسیدن این اشیاء مقدس به پاریس روایت میکنند، نمایشی استادانه از هنر شیشهگری در دوران قرون وسطا هستند.
پنجره گلدار در دیوار غربی که بعداً به کلیسا اضافه شده و مجسمههای حواریون با ویژگیهای منحصربهفردشان، از دیگر عناصر هنری این طبقه هستند. شما میتوانید با عبور از یک راهپله باریک، از کلیسای پایینی به فضای آرام و معنوی طبقه بالا برسید و گذار از عالم زمینی به عالم آسمانی را تجربه کنید.
معماری کلیسای سنت شاپل پاریس
این بنا در سراسر جهان بهعنوان یکی از زیباترین و مقدسترین نمونههای معماری مذهبی شناخته میشود. بعد از گذشت قرنها، کلیسا همچنان یکی از درخشانترین آثار معماری در پاریس و جهان است و جایگاه خود را حفظ کرده.
اگر از استادان معماری دنیا بپرسید که چند نمونه استثنایی از معماری گوتیک را به شما معرفی کنند، بدون شک اسم سنت شاپل در میان آنهاست.
اما گوتیک در معماری یعنی چه؟ این سبک با تأکید بر عمودیت و کشیدگی سازهها، به نمایش قدرت و عظمت معنوی میپردازد. شیشههای رنگی مرتفع و زیبا که داستانهای مذهبی را به تصویر میکشند، نهتنها جنبه تزئینی دارند، بلکه به عنوان وسیلهای برای آموزش معنوی و دینی به بازدیدکنندگان عمل میکنند.
قوسهای بلند و وسیع و ستونهای بزرگ در این کلیسا، نهتنها از نظر زیباییشناسی، بلکه از نظر ساختاری مهم هستند و باعث میشوند تا ارتفاع ساختمان در دید بینندگان بیشتر از اندازه واقعیاش بهنظر بیاید و فضای داخلی نیز بازتر و روشنتر شود.
تقسیمبندی هوشمندانه فضا در کلیسا هم قابل توجه است. طراحی بنا به گونهای است که تمایز بین آسمان و زمین را بهخوبی نمایان میکند. میپرسید چطور؟ بیشتر کارها در طبقه پایین انجام میشوند، درحالیکه وقتی به طبقه بالا میرسید، سکوت و آرامش شما را در بر میگیرد و ناگهان فضایی معنوی را تجربه میکنید.
نمای بیرونی کلیسای سنت شاپل پاریس
آثار و یادگارهای موجود در کلیسای سنت شاپل
علاوهبر شیشههای رنگی که از نظر مذهبی و تاریخی اهمیت ویژهای دارند، آثار دیگری هم در این کلیسا هستند که نظر گردشگران را به خود جلب میکنند. تابلوهای نقاشی، نقوش گیاهی حجاریشده ظریف بر روی ستونها و مجسمه دوازدهتن از حواریون مسیح، آثار و یادگارهای موجود در کلیسای سنت شاپل به شمار میروند. لازم به ذکر است که در حال حاضر، تاج خاردار مسیح در کلیسای جامع نوتردام پاریس نگهداری میشود.
نمازخانه خدمه قصر در طبقه پایین سنت شاپل
همانطور که پیش از این اشاره کردیم، کلیسای سنت شاپل پاریس، یک ساختمان الحاقی به قصر رویال یا همان تخت پادشاهی است. نمازخانه خدمه قصر در طبقه پایین -که بهعنوان کلیسای زیرین شناخته میشود- مکانی برای برگزاری تشریفات دینی و مذهبی خدمه قصر بوده است. این بخش از نظر معماری نسبت به طبقه دوم سادهتر است و تزئینات و نقاشیهایی دارد که بیشتر با محوریت مذهبی خلق شدهاند. این طبقه عمدتاً برای استفاده روزمره خدمه و کارکنان قصر در نظر گرفته شده بود و به همین دلیل، تزئینات آن کمتر پیچیده و باشکوه هستند.
نمازخانه سلطنتی در طبقه بالا سنت شاپل
نمازخانه سلطنتی در طبقه بالا، به کلیسای آسمان شهرت دارد. اینجا محل عبادت پادشاه، دوستان و خانوادهاش بوده است. این بخش از کلیسا به برگزاری مراسم مذهبی پادشاه و افراد بلندمرتبه پاریس اختصاص داشته. تعداد نقاشیها و شیشههای بکار رفته در طبقه دوم، چندین برابر آثار هنری نمازخانه طبقه اول است. مهمترین اثر هنری موجود در نمازخانه سلطنتی در طبقه بالای سنت شاپل، پنجره رز غربی نام دارد که تصویر یوحنا را در حال عبادت ترسیم کرده. ۱۲ مجسمه حواریون مسیح نیز در این طبقه قرار گرفتهاند.
حقایق جالب کلیسای سنت شاپل
- همانطور که گفتیم ۱۱۱۳ قطعه شیشه مختلف در این کلیسا وجود دارد که بسیاری از آنها روایتهای مذهبی را به تصویر کشیدهاند؛ اما نکته جالب و اسرارآمیز این شیشهها این است که نقوش برخی از آنها اسرار متون مسیحی را در کنار هم قرار دادهاند.
- با وجود اینکه تاج خاردار حضرت عیسی در حال حاضر در مکان دیگری نگهداری میشود، تصویر این تاج را میتوانید در یکی از پنجرههای رنگی مشاهده کنید.
- لویی نهم علاوهبر تاج خاردار، لوازم دیگری از حضرت عیسی را در مجموعه کلیسای خود نگهداری میکرد. قنداق نوزادی حضرت عیسی، سنگ قبر حضرت عیسی، عصای حضرت موسی و یک قطره خون حضرت عیسی، برخی از اشیاء مهم کلیسا بودند.
- کلیسای سنت شاپل در زمان انقلاب فرانسه در سال ۱۷۸۹، بسیار آسیب دید و تا حدودی ویران شد.
- پنجره معروف رز، درواقع پایان جهان را به تصویر میکشد.
در سفرتان به پاریس، کلیساس سنت شاپل را حتما ببینید
این بنا بدون شک، یکی از زیباترین و اسرارآمیزترین ساختمانهای جهان است که داستانهای زیادی را در دل خود جا داده. وارد شدن به فضای معنوی سنت شاپل، حتی برای غیرمسیحیان میتواند تجربهای فراموشنشدنی باشد. پس اگر تور فرانسه را بخرید، حتما یک روز کامل را به بازدید از این گنجینه تاریخی اختصاص دهید و مطمئن باشید که این روز را فراموش نخواهید کرد.
سؤالات متداول:
1. کلیسای سنت شاپل کجاست؟
این کلیسا در پاریس قرار دارد و یکی از ارزشمندترین آثار تاریخی و هنری جهان به شمار میرود.
2. کلیسای سنت شاپل را چه کسی ساخته است؟
این کلیسا در قرن سیزدهم میلادی به دستور لویی نهم ساخته شد.
