وقتی میخواهید برای سفر به هند برنامهریزی کنید، در واقع مشغول برنامهریزی برای بازدید از یک قاره هستید، نه فقط یک کشور. هندوستان، سرزمین هفتاد و دو ملت، کشوری است با وسعتی باورنکردنی که از قلههای یخزده هیمالیا در شمالیترین نقطه تا سواحل استوایی و گرم گوا و کرالا در جنوب امتداد دارد. به همین دلیل است که سوالاتی درباره بهترین زمان سفر به هند هرگز پاسخی واحد و ساده ندارند.
بهترین زمان برای شما بستگی به چیزی دارد که از این سفر میخواهید؛ به دنبال هوای مطبوع و آفتابی برای گشتوگذار در تاج محل و «مثلث طلایی» هستید یا بودجه برایتان اولویت دارد و به دنبال ارزانترین زمان سفر به هند میگردید. شاید هم قلبتان برای تجربه هیجانانگیز «جشن هولی» (جشن رنگها) یا «جشن دیوالی» (جشن نور) میتپد. این راهنما نوشته شده است تا به شما کمک کند بهترین فصل را برای تجربه دلخواه خود انتخاب کنید.

سفر به هند
اگر برای تصمیمگیری عجله دارید، پاسخ کوتاه ما به شما این است:
- بهترین زمان از نظر آب و هوا (گشتوگذار): بدون شک، فصل زمستان (اکتبر تا مارس) یعنی از اواسط مهر تا اواسط فروردین که فصل اوج گردشگری (High Season) هند نیز هست.
- ارزانترین زمان سفر به هند (سفر اقتصادی): فصل تابستان (آوریل تا ژوئن) یعنی از اواسط فروردین تا اواخر خرداد که فصل کمگردشگر (Low Season) هندوستان و البته بسیار گرم است.
- بهترین زمان برای حضور در جشنوارهها (تجربه فرهنگی): فصل بهار برای شرکت در جشن هولی و پاییز برای تجربه فرهنگ هند در جشن دیوالی.
در ادامه بررسی عمیقتری انجام خواهیم داد تا هر کدام از این اهداف را بشکافیم و ببینیم کدام دوره از سال مطابقت بیشتری با هدف و سبک سفر شما دارد.
بهترین زمان سفر به هند برحسب اهداف گردشگر
تجربه شما به چرایی سفرتان به هند بستگی دارد. اگر اهداف اصلی از سفر را در سه گروه دستهبندی کنیم انتخاب زمان سفر آسانتر خواهد شد.
بهترین زمان از نظر آب و هوایی
اگر اولویت اول شما گشتوگذار راحت، بازدید از بناهای تاریخی باشکوه در زیر آسمان آفتابی و لذت بردن از آب و هوای ایدهآل است زمستان بهترین وقت خرید تور هند خواهد بود. بازه زمانی اکتبر تا مارس (اواسط مهر تا اواسط فروردین)، فصل طلایی گردشگری هند است.
در این ماهها، بارانهای موسمی تمام شده، رطوبت آزاردهنده هوا از بین رفته و دمای هوا در اکثر مناطق توریستی محبوب مانند دهلی، آگرا، جیپور (مثلث طلایی) و گوا خنک و دلپذیر است. آسمان صاف و آفتابی نیز بهترین شرایط را برای عکاسی و بازدید از جاذبههای فضای باز فراهم میکند.
این دوره «فصل اوج» (High Season) گردشگری هند شناخته میشود و این محبوبیت به معنای قیمتهای گرانتر هتلها و پروازها و همچنین شلوغی بیشتر در جاذبههای گردشگری است. اگر با بودجه محدودتری سفر میکنید یا از شلوغی گریزانید، شاید این فصل بهترین انتخاب شما نباشد، اما از نظر آب و هوایی، قطعا بهترین خواهد بود.

بازدید از هند
ارزانترین زمان سفر به هند
اگر بودجه سفر برایتان در اولویت قرار دارد و میخواهید سفری هوشمندانه و اقتصادی را تجربه کنید، راهنمای سفر به هند فصل تابستان (بازه زمانی اواسط فروردین تا اواخر خرداد) را ارزانترین زمان سفر به هند و فصل کمگردشگر (Low Season) معرفی میکند.
دلیل اصلی این ارزانی، آب و هواست. در این ماهها، گرمای شدید و طاقتفرسایی بر دشتهای شمالی (از جمله مثلث طلایی) حاکم میشود، دما به راحتی از ۴۰ درجه سانتیگراد عبور میکند و گاهی به ۴۵ درجه نیز میرسد. در جنوب نیز رطوبت هوا در اوج است. به همین دلیل، تقاضا برای سفر به شدت کاهش یافته و فرصتی طلایی برای پیدا کردن پروازها و هتلهایی با تخفیفهای شگفتانگیز ایجاد میشود.
اگر تحمل گرما را دارید یا قصد دارید برنامه سفر خود را به گشتوگذارهای اوایل صبح و غروب محدود کنید، تابستان میتواند هوشمندانهترین انتخاب اقتصادی برای شما باشد. این بازه همچنین خلوت ترین زمان سفر به هند است. هرچند همین تابستان جهنمی، بهترین زمان سفر به مناطق کوهستانی شمالی مانند کشمیر، لاداخ، شیملا و دارجلینگ است. در حالی که دهلی در گرما میسوزد، شما میتوانید در کشمیر از هوای بهاری و مناظر سرسبز لذت ببرید.

سفر به هند
بهترین زمان شرکت در جشنواره ها و رویدادهای فرهنگی هند
سفر به هند بدون تجربه یکی از جشنوارههای پرجنبوجوش آن کامل نمیشود. هند سرزمین جشنهاست و برنامهریزی سفر بر اساس این رویدادها میتواند به تنهایی هدف اصلی سفر شما باشد و تجربهای فراموشنشدنی خلق کند. اگرچه هند در تمام طول سال فستیوال دارد، اما دو مورد از بزرگترین و دیدنیترین جشنوارهها برای گردشگران بینالمللی جشن هولی و دیوالی است:
- جشنواره هولی (Holi) یا جشن رنگها
جشن رنگ هند (هولی) نماد پیروزی خیر بر شر و فرا رسیدن بهار است. هولی معمولا در ماه مارس (اواخر اسفند یا اوایل فروردین) برگزار میشود. این جشن، شادترین، پرانرژیترین و توریستیترین چهره هند را به شما نشان میدهد. بهترین مکانها برای تجربه هولی به عنوان توریست، شهرهای جیپور، دهلی و همچنین شهرهای مذهبیتر مانند ماتورا و ورینداوان (زادگاه کریشنا) هستند.

جشنواره هولی
- جشنواره دیوالی (Diwali) یا جشن نور
این جشنواره، بزرگترین و مهمترین جشن هندوهاست که در فصل پاییز (معمولا اکتبر یا نوامبر) برگزار میشود و جشن پیروزی نور بر تاریکی است. در طول این جشن چندروزه، تمام خانهها، مغازهها و معابد با میلیونها چراغ روغنی کوچک (دیا)، شمع و ریسههای نورانی تزئین میشوند و آتشبازیهای باشکوه، آسمان شب را روشن میکند. شهرهای دهلی، جیپور و وراناسی (شهر مقدس کنار رود گنگ) از بهترین جاهای هندوستان برای دیدن شکوه این جشن هستند.

جشنواره دیوالی
سایر جشنواره های مهم هند که ارزش سفر دارند
درک این موضوع که هند فقط به هولی و دیوالی محدود نمیشود، کلید برنامهریزی یک سفر فرهنگی عمیق است. تقویم هند مملو از رویدادهایی است که هر کدام پنجرهای به فرهنگ غنی این سرزمین باز میکنند.
- جشن گانش چاتورتی (Ganesh Chaturthi): این جشن بزرگ که معمولا در اواخر تابستان (آگوست یا سپتامبر) برگزار میشود، وقف خدای محبوب هندوها، گانش (خدای عقل با سر فیل) است. اوج این جشن در شهر بمبئی است، جایی که مجسمههای غولپیکر و باشکوهی از گانش ساخته شده و در سراسر شهر به نمایش گذاشته میشود و پس از ۱۰ روز جشن، طی مراسمی باشکوه به آب سپرده میشوند.

جشن گانش چاتورتی
- جشن شتر پوشکار (Pushkar Camel Fair): اگر در پاییز (معمولا نوامبر) به هند سفر میکنید، این جشنواره در ایالت راجستان یک تجربه بینظیر است. این رویداد در اصل یک نمایشگاه تجاری دام (بخصوص شتر) است، اما امروزه به یک جاذبه توریستی عظیم با مسابقات شترسواری، موسیقی سنتی راجستانی و بازارهای محلی پر زرق و برق تبدیل شده است.

جشن شتر پوشکار
- جشن ناوراتری و دورگا پوجا (Navaratri / Durga Puja): این جشن ۹ شبه که در پاییز (معمولا اکتبر) برگزار میشود، در سراسر هند اشکال مختلفی دارد. در گجرات (غرب هند) به عنوان ۹ شب رقص دستهجمعی (گاربا) و در بنگال غربی (شرق هند، به خصوص کلکته) به عنوان «دورگا پوجا» با پاندالهای (سازههای) هنری غولپیکر و باشکوه جشن گرفته میشود.

جشن ناوراتری
- جشن اونام (Onam): اگر در فصل موسمی (آگوست یا سپتامبر) در جنوب هند و ایالت کرالا باشید، این جشن برداشت محصول را خواهید دید. اونام با فرشهای گل زیبا، رقصهای سنتی و مسابقات قایقرانی مارپیچ و طولانی مشهور است.
تاریخ دقیق اکثر این جشنوارهها بر اساس تقويم قمری هندو تعیین میشود و هرسال تغییر میکند. بنابراین، حتما قبل از برنامهریزی، تاریخ دقیق آن سال را بررسی کنید.

جشن اونام هند
بهترین زمان سفر به هندوستان بر اساس شهر مقصد
همانطور که گفتیم، اولین تصور از وسعت هند این است که آب و هوا در مناطق مختلف آن به شدت متفاوت خواهد بود. آب و هوای دهلی در ماه می هیچ شباهتی به آب و هوای گوا در آن زمان ندارد. اینجا بهترین زمان سفر به شهرهای مهم و توریستی هند را بررسی کردهایم.
بهترین زمان سفر به مثلث طلایی هند
مسیر توریستی کلاسیک و قلب تپنده تاریخ هند را مثلث طلایی هند مینامند که شامل پایتخت (دهلی)، شهر تاج محل (آگرا) و پایتخت راجستان (جیپور) است. بهترین زمان بازدید از این سه شهر، بدون تردید فصل زمستان با هوای خنک و مطبوع است (دمای روز بین ۱۵ تا ۲۵ درجه).
در این بازه گردشگران میتوانند ساعتها در تاج محل، قلعه سرخ دهلی یا کاخ بادها (هوا محل) در جیپور به گشتوگذار بپردازند. تصور کنید در هوای خنک صبحگاهی و مه آلود، اولین پرتوهای خورشید را بر مرمر تاج محل تماشا میکنید.
از طرفی، سفر به مثلث طلایی در فصل تابستان به هیچ وجه توصیه نمیشود. گرمای خشک و سوزان در این دشتها میتواند به ۴۵ درجه سانتیگراد یا بیشتر برسد و بازدید از جاذبهها را تقریبا غیرممکن و حتی خطرناک کند.

تاج محل
بهترین زمان سفر به گوا (Goa) و سواحل جنوبی هند
اگر هدف شما از سفر، استراحت در سواحل آفتابی، تفریحات آبی و لذت بردن از حال و هوای آرام جنوبی است، مقصد شما گوا یا کرالا خواهد بود. فصل زمستان بهترین زمان سفر به گواست. در این دوره، بارشهای موسمی تمام شده، هوا خشک آفتابی بوده و رطوبت در پایینترین حد قرار دارد. این آب و هوای عالی، فصل اوج گردشگری گوا محسوب میشود.
فصل موسمی بدترین زمان برای سفر ساحلی به گوا است. بارانهای شدید و مداوم، دریای مواج و رطوبت بسیار بالا، عملا لذت بردن از ساحل را غیرممکن میکند. با این حال، همین فصل موسمی میتواند بهترین زمان برای بازدید از کرالا باشد، البته نه برای سواحل، بلکه برای دیدن طبیعت سرسبز و شگفتانگیز آن در فصل باران.
بهترین زمان سفر به مناطق کوهستانی هند؛ کشمیر، هیمالیا و دارجلینگ
فصل تابستان جهنم دشتهای شمالی است، اما بهترین زمان ممکن برای بازدید از مناطق کوهستانی هند شناخته میشود. در حالی که دمای دهلی ۴۵ درجه است، در کشمیر یا شیملا از هوای خنک، مطبوع بهاری و مناظر سرسبز کوهستانی لذت خواهید برد.
اینجاست که تمام قوانین برعکس میشود. در واقع مناطق شمالی و کوهستانی هند نظیر کشمیر، هیماچال پرادش (شیملا، مانالی) و دارجلینگ پناهگاههای «فرار از گرما» هستند. در مقابل، فصل زمستان در این مناطق بسیار سخت، سرد و برفی است و بسیاری از مسیرها ممکن است به دلیل بارش سنگین برف مسدود شوند، مگر اینکه هدف شما به طور خاص ورزشهای زمستانی مانند اسکی در گلمارگ باشد.

مناطق کوهستانی در هند
راهنمای سفر به هند در چهار فصل سال
بیایید تمام اطلاعات را در یک راهنمای فصلی جامع جمعبندی کنیم. در این صورت میتوانید تصویر کاملی از آب و هوای هند در فصول مختلف داشته باشید و تصمیم نهاییتان را آسانتر بگیرید.
سفر در زمستان طلایی و پرتقاضا به هند
این فصل، بیتردید محبوبترین، راحتترین و البته گرانترین زمان برای سفر به هند است. این دوره که از اواسط پاییز تا اوایل بهار ادامه دارد، «فصل اوج» (High Season) گردشگری محسوب میشود و هزینه های سفر به هند در بالاترین سطح خود قرار میگیرد.
آب و هوا در بهترین حالت ممکن یعنی خنک، خشک، آفتابی و بسیار دلپذیر است. دمای روز در شمال و مرکز (مثلث طلایی) بین ۱۵ تا ۲۵ درجه و در جنوب (گوا) تا حدود ۳۰ درجه با رطوبت کم نیز میرسد. این فصل برای بازدید از همه نقاط هند، بهویژه مثلث طلایی (دهلی، آگرا، جیپور)، گوا و سواحل جنوبی، ایالت راجستان و مرکز هند ایدهآل شناخته میشود.
با اینکه آب و هوا برای گشتوگذار ایدهآل، تمام جاذبهها باز و در دسترس و آسمان صاف برای عکاسی مناسب است، آن روی سکه زمستان نشان از گرانترین فصل رزرو پرواز و هتل (مخصوصا در کریسمس و سال نو) و شلوغی سرسامآور جاذبههای توریستی محبوب دارد. بنابراین، اگر اولین سفرتان را به هند تجربه میکنید و آب و هوای مطلوب اولویت اصلی شماست، زمستان بهترین انتخاب است.

بازدید از هند
سفر بهاری به هند در فصل گذار و جشن هولی
بهار در هند فصل شانه (Shoulder Season) و زمان آن کوتاه و گذراست. این فصل با یکی از زیباترین جشنوارههای جهان، «هولی»، آغاز میشود، اما به سرعت به سمت گرمای شدید تابستان حرکت میکند. آب و هوای مناطق شمالی در اوایل بهار (مارس) هنوز دلپذیر است اما از آوریل به بعد گرما به سرعت افزایش مییابد و هوا خشک و گرد و خاکی میشود.
جشن هولی (جشن رنگها) که معمولا در ماه مارس برگزار میشود و به تنهایی دلیل سفر بسیاری از گردشگران در این فصل است. تجربه جشن هولی، آب و هوای مناسب در اوایل فصل (مارس) و شروع فصل گردشگری در مناطق کوهستانی هند بسیار جذاب بوده و از سویی گرمای شدید و طاقتفرسا از اواسط آوریل به بعد گشتوگذار در مثلث طلایی را بسیار دشوار میکند.
سفر در این فصل برنامهریزی دقیق میخواهد. اگر برای هولی میروید چارهای نیست، اما اگر برای اواخر فروردین یا اردیبهشت برنامهریزی میکنید، بهتر است مقصد خود را به مناطق کوهستانی تغییر دهید.

سفر بهاری به هند
سفر به هند در تابستان؛ یک چالش اقتصادی
این فصل، فصل کمگردشگر (Low Season) در اکثر نقاط هند و سفر در این زمان یک معامله است؛ شما در ازای هزینههای بسیار پایینی که پرداخت میکنید، باید با چالش آب و هوایی جدی روبرو شوید. در ادامه، جزئیات فصل داغ را بررسی میکنیم.
آب و هوای هند در دو کلمه بسیار گرم است. در شمال و مرکز (مثلث طلایی) دما به راحتی از ۴۰ و حتی ۴۵ درجه عبور میکند و در جنوب، گرما و رطوبت شدید نفسها را به شماره میاندازد. این فصل، بهترین زمان برای سفر به مناطق کوهستانی است. مقاصدی مانند کشمیر، لاداخ، شیملا، مانالی و دارجلینگ در این ماهها آب و هوای بهشتی، خنک و مطبوعی دارند.
مزیت اصلی سفر این است که تابستان ارزانترین زمان سفر به هند و خلوتترین فصل برای گردش در جاذبههای توریستی محبوب است (البته اگر تحمل گرما را داشته باشید). اما از سوی دیگر گرمای شدید و خطر گرمازدگی در اکثر مناطق توریستی همچون مثلث طلایی یا گوا وجود دارد.
فصل تابستان فقط به 2 گروه از گردشگران توصیه میشود؛ افرادی با بودجه بسیار محدود و آستانه تحمل گرمای شدید و مسافرانی که مقصدشان به طور خاص مناطق کوهستانی هیمالیاست.

بازدید از دیدنیهای هند در تابستان
سفر به هند در فصل بارش موسمی و پاییز
این دوره، زمان دگرگونی بزرگ هند است. فصل موسمی (بارانهای موسمی) از ژوئن تا سپتامبر، هند را از گرمای تابستان پاک میکند و با بارانهای سیلآسا، طبیعت را به شکلی باورنکردنی سرسبز میکند. سپس فصل پاییز (اکتبر و نوامبر) فرامیرسد که زمان جشن دیوالی و آغاز بهترین آب و هواست. در ادامه، جزئیات فصل دگرگونی را بررسی میکنیم:
- آب و هوا (موسمی - ژوئن تا سپتامبر): بارندگی شدید، رطوبت بسیار بالا در اکثر مناطق. سفر در این زمان میتواند چالشبرانگیز باشد (تأخیر پرواز، مشکلات جادهای) اما طبیعت، به خصوص در کرالا و مناطق کوهستانی در زیباترین حالت خود قرار دارد.
- آب و هوا (پاییز - اکتبر و نوامبر): بارانها تمام شده، هوا به سرعت خنک، خشک و بسیار دلپذیر میشود و طبیعت سرسبز و باطراوت است.
- رویداد اصلی (پاییز): جشن دیوالی (جشن نور) و همچنین جشنوارههای مهم دیگری مانند ناوراتری و دورگا پوجا در این فصل برگزار میشوند.
دیدن طبیعت سرسبز پس از موسمی، تجربه جشنواره باشکوه دیوالی، شروع آب و هوای عالی در پاییز از مزایای سفر پاییزی و چالشهای سفر در اوج فصل موسمی (ژوئیه و آگوست) از معایب این سفر به حساب میآید.

سفر به هند