ارمنستان کشوری غنی از جاذبه‌های دیدنی و فرهنگی محسوب می‌شود و مناظر کوهستانی چشم‌گیر، کلیساهای دیدنی، دره‌های عمیق، دریاچه‌‌های درخشان و رودخانه‌های خیره‌کنندۀ آن تماشایی است. این کشور به دلیل موقعیت استراتژیک در قفقاز، از رومی‌ها و بیزانسی‌ها گرفته تا ایرانیان و شوروی‌ها از این منطقه عبور کرده‌اند. در این مقاله سعی کرده‌ایم بهترین جاهای دیدنی ارمنستان را به شما معرفی کنیم تا قبل از سفر به این کشور دید خوبی از جاذبه‌های گردشگری و طبیعی آن داشته باشید.

1. ایروان؛ نقطه شروع بازدید از جاهای دیدنی ارمنستان

ایروان، بزرگ‌ترین شهر ارمنستان و مکانی عالی برای آغاز سفر و گشت‌وگذار شما خواهد بود. در شهر ایروان میدان بزرگ جمهوری قرار دارد که یکی از جاهای دیدنی ایروان محسوب می‌شود. ایروان به دلیل آتشفشانی که در خود دارد به شهر صورتی نیز معروف است. هنگام بازدید از شهر ایروان، میدان جمهوری و مجموعه یادبود نسل کشی ارامنه را از دست ندهید.
ایروان شهری تاریخی محسوب می‌شود و بر اساس گفته محققان یکی از شهرهای قدیمی در خاورمیانه است که اخیراً 2800اُمین سالگرد تولد خود را جشن گرفته است. به دلیل توده‌های آتشفشان در این شهر مکان‌هایی ایجاد شده است که به رنگ صورتی درآمده‌اند. مدرن‌سازی این شهر از آغاز قرن بیستم شروع شد و اکنون اگر به این شهر قدم بگذارید با خیابان‌های وسیع، میدان‌های باز و فضاهای سبز به سبک غربی روبه‌رو می‌شوید.

بعد از خرید تور ارمنستان حتماً از میدان جمهوری با فواره‌های آوازخوان، مجموعه Cascade و Tsitsernakaberd و خیابان شمالی ایروان دیدن کنید.  گشت‌وگذار در شهر، رفتن به کافه‌ها و رستوران‌های ایروان از تفریحات جذاب این شهر است.

عکسی از شهر ایروان

2. ذخیره گاه دولتی شیکاهوق؛ از جاهای دیدنی طبیعی ارمنستان

دومین ذخیره‌گاه بزرگ جنگلی ارمنستان ذخیره ‌گاه دولتی شیکاهوق است که بخش‌های بسیاری از آن تا به امروز اکتشاف‌نشده باقی مانده است. مردم بر این باورند که این جنگل خانه حیواناتی از جمله پلنگ، خرس، بز وحشی و افعی است. همچنین تصور می‌‌شود که ذخیره‌‌گاه دولتی شیکاهوق حدود 1100 گونه گیاهی دارد؛ اگرچه جانوران آن هنوز به طور کامل کشف نشده است. همچنین این منطقه تعدادی آبشار زیبا برای لذت بردن از طبیعت دارد.

تصویری از شیکاهوق

3. دریاچه سوان؛ زیباترین جاذبه گردشگری ارمنستان

دریاچه سوان که در قلب ارمنستان قرار دارد، بزرگ‌ترین دریاچه این کشور و مکانی زیبا برای بازدید محسوب می‌شود که توسط صومعه‌‌های خیره ‌کننده احاطه شده است.
موج سواری از جمله فعالیت‌های تفریحی موجود در این دریاچه است. همچنین رستوران‌ها و کافه‌های متنوعی در امتداد این دریاچه قرار دارد. دریاچه سوان تعدادی سواحل محبوب دارد و از آنجایی که این کشور خط ساحلی ندارد، این دریاچه بهترین مکان برای آفتاب گرفتن است.

دریاچه قفقاز یا سوان از مکان‌های گردشگری فوق‌العاده زیبا در ایروان است که 1899 متر از سطح دریا ارتفاع دارد و به عنوان مرتفع‌ترین دریاچه جهان شناخته شده است. این دریاچه در پارک ملی سوان قرار دارد و به عنوان یکی از چهار منطقه حفاظت‌شده ارمنستان محسوب می‌شود.

3 درصد از آب‌های کل کشور ارمنستان در این دریاچه قرار دارد و 28 رودخانه به سمت آن حرکت می‌کند. از این دریاچه یک رودخانه به نام «هرازدان» خارج می‌شود که در مسیر حرکت آن انواع درختان، گیاهان و گونه‌های متنوع جانوری زندگی می‌کنند. اگر می‌خواهید یک روز در کنار این رودخانه گشت‌وگذار کنید و ماهی قزل‌آلای سوان کباب‌شده بخورید، حتماً به ارمنستان سفر کنید.

در اطراف این دریاچه شگفتی‌های دیگری از جمله قبرستان نوراتوس متعلق به قرون وسطی به چشم می‌خورد. خاچکار یا چلیپاسنگ نام سنگ‌هایی است که روی آن‌ها اعداد و جملات ارامنه حک شده است. در اطراف دریاچه سوان می‌توانید صومعه‌ها، حیراوانک و سواناوانک‌های متعددی را مشاهده کنید که در بالای دریاچه قرار گرفته‌اند. بسیاری از این ساختمان‌ها مربوط به قرن نهم تا دوازدهم میلادی هستند.

تصویری از دریاچه سوان

4. پارک ملی دیلیجان؛ از جاهای دیدنی ارمنستان

پارک کلی دلیجان یکی از جاهای دیدنی ارمنستان است. ارمنستان چهار پارک ملی دارد و پارک ملی دیلیجان یکی از زیباترین پارک‌های این کشور است. این پارک در سال 2002 تأسیس شد و به خاطر چشمه‌های آب معدنی دارویی و همچنین آثار طبیعی خود مشهور است. بسیاری از مکان‌‌های فرهنگی مهم‌‌تر ارمنستان را می‌‌توان در محوطه این پارک یافت، مکان‌هایی مانند صومعه هاغارتسین، صومعه گشاوانک و جوختاک وانک، صومعه ماتوساوانک و کلیسای آخنابات، یکی ار معروف‌ترین کلیساهای ارمنستان، از جمله این مکان‌ها هستند.

دیلیجان در 100 کیلومتری شمال ایروان قرار دارد. این منطقه آنقدر زیبا است که بسیاری به آن «سوئیس ارمنی» هم می‌گویند. این شهر در سال 1544 تأسیس شده است و با جنگل‌های سرسبز، کوهستان برای کوهنوردی و مکان‌های پیاده‌روی می‌تواند ساعت‌ها شما را به خود مشغول کند.

البته در دیلیجان جاذبه‌های دیگری از جمله جوختک وانک، صومعه نیمه متروک در دل جنگل و ویرانه‌های صومعه ماتوساوانک (مربوط به قرن 13) نیز وجود دارد. اگر اهل طبیعت و تاریخ هستید، دیلیجان یکی از جاهایی است که باید در این تور از آن دیدن کنید. در این پارک یک صومعه دیگر به نام «هاغارتسین» مربوط به قرن سیزدهم نیز وجود دارد. معماری ساده و زیبایی‌های اطراف این صومعه‌ها تحسین‌برانگیز است. با یک روز سفر به این منطقه می‌توانید هوای پاک و تازه استشمام کنید و از تماشای زیبایی‌های آن لذت ببرید.

عکسی از پارک ملی دلیجان

5. کوه آراگاتس؛ از جاذبه های طبیعی ارمنستان

کوه آراگاتس یکی از خیره‌کننده‌ترین مناظر طبیعی ارمنستان در تور ارمنستان نوروز 1405 است. این کوه مرتفع‌ترین قله در ارمنستان است، صخره‌های بسیاری در اطراف آن وجود دارد و برف در طول سال قله این کوه را می‌پوشاند. جنوبی‌ترین قله از چهار قله آسان‌ترین صعود را دارد؛ در حالی که قله شمالی با حدود 4 هزار متر چالش‌برانگیزترین است.

تصویری از کوه آراگاتس

6. دریاچه آرپی

دریاچه سوان در فصل‌های اوج گردشگری بسیار شلوغ، اما دریاچه آرپی خلوت‌تر است. دریاچه آرپی که برای آبیاری و تولید برق آبی استفاده می‌شود، سرچشمه رودخانه اخوریان است. 
در سال 2009 یک پارک جدید در اطراف دریاچه برای محافظت از محیط طبیعی ایجاد شد که حدود 100 گونه از پرندگان شناخته‌شده در این منطقه زندگی می‌کنند. 
دریاچه آرپی همچنین میزبان گیاهان و جانوران غنی است. این دریاچه یکی از بزرگ‌ترین زیستگاه مرغان دریایی ارمنی است و فعالیت‌های تفریحی آن شامل کمپینگ و تورهای پیاده‌روی است.

عکسی از دریاچه آرپی

7. نوراوانک

شهر نوراوانک یکی از جاذبه‌های دیدنی و از زیباترین صومعه‌ها در کل کشور است. نوراوانک به خاطر کلیسای Astvatsatsin معروف شده و صخره‌‌های قرمز آجری از صومعه‌ای که در قرن سیزدهم ساخته شده است محافظت می ‌کند. 

عکسی از کلیسای مشهور شهر نوراوانک

8. گیومری

گیومری دومین شهر بزرگ ارمنستان و برای هر کسی که برای اولین‌بار به کشور ارمنستان می‌رود جذاب است. بهترین مکان برای لذت بردن از مناظر گیومری، قلعه سیاه روی تپه‌ای مشرف به شهر محسوب می‌شود.

بسیاری از مهم‌ترین مؤسسات فرهنگی ارمنستان از جمله موزه زندگی اجتماعی، معماری ملی جیومری، خانه موزه خواهران اسلامازیان و خانه موزه سرگئی مرکوروف در گیومری هستند. منطقه تاریخی کومایری قدیمی‌ترین منطقه گیومری است که هزاران ساختمان باستانی در آنجا یافت شده است.

در سال 1988 این شهر گرفتار یک زلزله وحشتناک و به‌شدت ویران شد، اما اکنون می‌توانید مکان‌های بازسازی‌شده بسیاری را در آن ببینید. اگرچه قسمت‌هایی از شهر هنوز میراث‌دار آن حادثه ناگوار است، اما مکان‌های بسیاری برای میزبانی از توریست‌های خارجی دارد. در سال 1837، روس ‌ها قلعه‌ای تاریخی را به نام الکسانروپل در اینجا ساختند که از جاهای دیدنی در گیومری است. مجسمه مادر ارمنستان نیز در یکی از میدان‌های گیومری قرار دارد. گیومری همچنین خانه موزه‌‌های جالب، کلیساها، بازار و مجسمه‌های جالب شوروی مانند فواره فلزی نمادین است. از بازار این شهر می‌توانید معروف‌ترین سوغات ارمنستان را تهیه کنید.

برای لذت بردن از سفر هیجان‌انگیز خود حتماً به میدان وارتانانس بروید که بقایای شکوه سابق ارمنستان را به نمایش می‌گذارد. معماری ساختمان‌های این شهر با سبک رومی ساخته شده است و وقتی در آنجا راه می‌روید احساس می‌کنید در یکی از خیابان‌های ایتالیا در حال پیاده‌روی هستید.

عکسی از شهر گیومری

9. وانادزور؛ از شهرهای دیدنی ارمنستان

سومین شهر بزرگ ارمنستان وانادزور نام دارد که در شمال این کشور واقع شده است. وانادزور یک پایگاه ایده‌آل برای کشف منطقه زیبای لری است که یکی از بهترین مکان‌ها برای بازدید در ارمنستان است. باغ گیاه شناسی ونادزور یکی از بهترین جاذبه های گردشگری ارمنستان است، چشمه‌های معدنی فراوانی وجود دارد و طیف وسیعی از چشمه‌های آبگرم برای لذت بردن در داخل و اطراف وانادزور واقع شده‌اند. اگرچه ونادزور در درجه اول یک شهر صنعتی محسوب می‌شود، اما تئاترهای بسیاری مانند تئاتر مجلسی بوهم و تئاتر عروسکی وانادزور را نیز در خود جای داده است.

تصویری از شهر وانادزور 

10. قلعه آمبرد؛ از مکان های دیدنی ارمنستان

نام این قلعه در زبان ارمنی به معنای دژ در ابرها است، چراکه این مکان در ارتفاع 2300 متری از سطح دریا و در دامنه کوه آراگاتس (مرتفع ‌ترین کوه کشور) واقع شده است. این قلعه بین قرن 10 و 13 ساخته شده و یکی از مهم‌ترین نقاط دفاعی در خاک ارمنستان در مقابل یورش خارجیان بوده است. شما می‌توانید بقایای قلعه و همچنین کلیسای وهراماشن قرن یازدهم، حمام و گذرگاه مخفی رودخانه آرکاشن را در آن تماشا کنید.
قلعه آمبرد که قدمت آن به قرن هفتم بازمی‌‌گردد، یکی از خیره‌‌کننده‌‌ترین مکان‌ های دیدنی در ارمنستان است. این قلعه که قبلاً جزو نقاط دفاعی و نظامی اولیه پادشاهی ارمنستان بوده است، حدود یک ساعت از شهر ایروان پایتخت این کشور فاصله دارد. به قلعه آمبرد fortress in the clouds، قلعه در میان ابرها نیز گفته می‌شود. از آنجایی که سقف ساختمان آمبرد با مه و ابرهای آسمان برخورد دارد، روی این قلعه این نام را گذاشته‌اند.

عکسی از قلعه آمبرد

11. صومعه گغارد

مجموعه صومعه گغارد متعلق به قرن چهارم یکی از دیدنی‌های ارامنه که به فهرست میراث جهانی یونسکو راه پیدا کرده است. موضوعی که آن را خاص می‌کند این است که بسیاری از کلیساها و مقبره‌ها در صخره تراشیده شده‌اند و معماری قرون وسطایی ارمنی را در بهترین حالت خود نشان می‌دهد.
کلیسای اصلی این مجموعه 800 سال پیش ساخته شده است، اما تاریخچه صومعه به قرن چهارم باز می گردد؛ زمانی که گریگوری روشن‌گر آن را تأسیس کرد. از قرن دوازدهم و زمانی که بقایای حواریون اندرو و جان به صومعه اهدا شد، این مکان به یک مقصد محبوب برای زائران تبدیل شده است.

این صومعه علاوه بر جاذبه تاریخی، موقعیت طبیعی جذابی نیز دارد. اگر عاشق کوهنوردی هستید، اینجا همان منطقه‌ای است که می‌توانید از صخره‌های نفس‌گیر آن صعود کنید. رودخانه ازات در اینجا قرار دارد و می‌توانید یک روز را در کنار طبیعت زیبای این منطقه بگذرانید. در نزدیکی صومعه گغارد معبد گارنی ارمنستان نیز قرار دارد که به یکدیگر نزدیک هستند و می‌توانید از آن‌ها دیدن کنید.

تصویری از صومعه گغارد

12. رصدخانه کاراهونج

کاراهونج که اغلب در سطح بین‌المللی به عنوان استون هنج بریتانیا از آن یاد می‌شود، یکی از جذاب‌ترین مکان‌هایی است که در طول سفر به ارمنستان می‌توانید از آن بازدید کنید. کاراهونج که در نزدیکی شهر سیسیان در استان سیونیک قرار دارد، از بیش از 200 مقبره سنگی عظیم تشکیل شده است.

عکسی از رصدخانه کاراهونج

13. خور ویراپ

مناظر کوه آرارات را می‌توان در سراسر ارمنستان تماشا کرد، اما شاید بهترین مناظر کوه را از صومعه خور ویراپ تماشا کرد. این منطقه یکی از مهم‌ترین مکان‌های تاریخی در ارمنستان است، چراکه گریگوری روشنگر به مدت 14 سال قبل از درمان بیماری شاه تردات سوم در آن زندانی بود.

عکسی از صومعه خور ویراپ 

14. صومعه سناهین

مجموعه صومعه سناهین در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. این بنا در زمان مشابه و با هدفی مشابه ساخته شد و یکی دیگر از شاهکارهای معماری ارمنستان است. در این مجموعه صومعه 16 بنا و اشیا از جمله کلیساهای سنت گریگوری و سنت هاروتون و همچنین خاچکارهای متعددی وجود دارد که بیشتر به نقوش گیاهی تزیین شده‌اند. یکی دیگر از مکان‌های توریستی که باید در ارمنستان ببینید، صومعه سناهین است که در نزدیکی صومعه حقپات قرار دارد.

این بنا یکی از شاهکارهای معماری ارمنستان محسوب می‌شود که باید ساعت‌ها وقت برای دیدن آن صرف کنید. علت نامگذاری این مکان به «سناهین» به این دلیل است که نسبت به حقپات قدیمی‌تر محسوب می‌شود. در واقع دو صومعه با یک هدف ساخته شدند و سناهین قدیمی‌تر از صومعه دیگر است. این مجموعه صومعه 16 ساختمان از جمله کلیسای سنت گرگوری، سنت هاروتون و همچنین خاچکارهای متعدد دارد. صومعه سناهین در بین کوه و طبیعت فوق‌العاده زیبایی قرار دارد که قطعاً از تنفس هوای آزاد آن لذت می‌برید.

نمای داخلی صومعه سناهین 

15. موزه اربونی

ایروان یکی از قدیمی‌ترین شهرهای جهان که تقریباً در سال 782 قبل از میلاد تأسیس شده است و شما می‌توانید تاریخچه بسیاری از این شهر را در محوطه باستان شناسی موزه اربونی مشاهده کنید.
این موزه در بخش جنوبی ایروان روی تپه آرین برد قرار دارد. شما می‌توانید از اولین سکونتگاه‌های ایروان قلعه اورارتویی اربونی، جایی که آرگیشتی اول در کاخ خود زندگی می‌کرد، بازدید کنید. 

تصویری از موزه اربونی 

16. معبد گارنی؛ از بهترین جاهای دیدنی ارمنستان

ارمنستان را باید سرزمین صومعه‌ها و معابد بنامیم. حتماً در یکی از روزهای سفر خود در تور ارمنستان یک روز را برای بازدید از این معبد اختصاص دهید. این معبد فاصله بسیاری با ایروان ندارد و یک روزه می‌توانید از آن دیدن کنید. معبد بت‌پرستی که برای خدای خورشید میهر وقف شده است یکی از نمونه بناهای تاریخی در این کشور محسوب می‌شود. معبد گارنی ارمنستان قبل از ورود مسیحیت ساخته شده و معماری آن به سبک کلاسیک است.

برخی معتقدند این معبد در قرن اول بعد از میلادی ساخته شد، اما بعد از مسیحی شدن مردم ارمنستان در قرن چهارم به عنوان خانه تابستانی خانواده‌های سلطنتی مورد استفاده قرار گرفت. این مرکز اصلی نئوپاگانیسم (جنبش مذهبی) ارمنستان است و از جاذبه‌های گردشگری اصلی این کشور به شمار می‌رود. معبد گارنی در جریان زلزله قرن هفدهم ویران، اما از سنگ‌های اصلی در بازسازی استفاده شد. 

تصویری از معبد گارنی

17. دریاچه پرز در دیلیجان

یکی دیگر از جاهای دیدنی ارمنستان دریاچه پرز است که در پارک ملی دیلیجان قرار دارد. این دریاچه در ارتفاع 1334 متری از سطح دریا واقع شده و یکی از بهترین مکان‌های گردشگری این کشور برای پیک‌نیک یک روزه است. هوای تازه، آرامش و سکوت از ویژگی‌های دریاچه پرز محسوب می‌شود.

در این دریاچه قایق‌های موتوری برای طی کردن مسافت دریاچه وجود دارند. همچنین می‌توانید برای گردش در پارک دوچرخه کرایه و در مسیرهای مشخص دوچرخه‌سواری کنید. میدان تیراندازی و امکانات تنیس از سایر سرگرمی‌هایی است که می‌توانید در نزدیکی دریاچه پرز داشته باشید. همچنین در این مکان رستوران‌هایی وجود دارد که می‌توانید بهترین غذاهای بین‌المللی را سرو کنید و در قسمتی از دریاچه می‌توانید به اردک‌ها و قوها غذا بدهید. 

تصویری از دریاچه پرز در دیلیجان

18. صومعه حقپات

در نزدیکی شهر زیبای آلاوردی در استان لری (نزدیکی مرز گرجستان) به یک صومعه زیبا می‌رسید. قدمت این صومعه به قرن 10 تا 13 میلادی می‌رسد و اگر به مکان‌های تاریخی علاقه‌مند هستید در سفر به ارمنستان از اینجا دیدن کنید. این صومعه در قرون وسطی به عنوان مرکز مذهبی، معنوی، آموزشی، فرهنگی و علمی نقش مهمی را ایفا می‌کرد. برخی از منابع تاریخی می‌گویند صومعه حقپات اولین مکان مذهبی مسیحیان است که روی خرابه‌های معبد بت‌پرستی تاسیس شد.

این ساختمان با معماری سبک قرون وسطی دارای چهار کلیسا، کتابخانه، برج ناقوس، مقبره و خاچکارهای متعدد است. کلیسای اصلی آن (سورب نیشان) در اواخر دهم تأسیس شد و به دامنه یک تپه سرسبز و مشرف به رودخانه دید دارد؛ بنابراین می‌توانید ضمن بازدید از یک مکان تاریخی، در مناطق طبیعی و زیبای ارمنستان نیز به گردش و تفریح مشغول شوید. این صومعه نیز در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.

عکسی از صومعه حقپات 

19. آبشار جرموک ارمنستان

اگرچه در این کشور خبری از دسترسی به دریا و اقیانوس وجود ندارد و توسط خشکی محصور شده است، اما همچنان طبیعت زیبای خود را دارد. یکی از مکان‌های طبیعی در این کشور که شما را شگفت‌زده می‌کند، آبشار جرموک است. این رودخانه از ارتفاع 72 متری به دره می‌ریزد و فضای فوق‌العاده زیبایی را پدید می‌آورد.

در داستان‌های ارمنی‌ها برای این آبشار قصه‌ها و افسانه‌های بسیاری گفته شده است. یکی از افسانه‌ها می‌گوید این آبشار موهای یک شاهزاده خانم زیبا است که پدرش او را نفرین کرده بود؛ چراکه می‌خواست با یک مرد چوپان ازدواج کند و به پری دریایی تبدیل شود. او نتوانست معشوقش را ببیند و موهای خود را به داخل دره پرتاپ کرد که تبدیل به آبشار شد. آبشار جرموک یکی از فوق‌العاده‌ترین مکان‌های تفریحی ارمنستان است.

عکسی از آبشار جرموک

20. صومعه ساغموساونک

یکی دیگر از مکان‌های تاریخی زیبا در ارمنستان که به قرن سیزدهم برمی‌گردد مجموعه صومعه ساغموساونک است. این صومعه در روستای ساغموساونک در منطقه اراگاسوتن قرار دارد. دلیل اینکه پیشنهاد می‌دهیم در تور خارجی از این مکان دیدن کنید فقط به خاطر تاریخی بودن ساختمان نیست؛ بلکه این صومعه روی یک صخره بر فراز یک تنگه عمیق در رودخانه قساغ واقع شده است. فضای دل‌انگیز این صومعه با معماری منحصربه‌فرد می‌تواند یک روز سفر شما را به خود اختصاص دهد.

ساختار گنبدی با ضمیمه‌های دو طبقه در تمامی زوایای بنا شباهت بسیاری به معماری اروپایی دارد. اگر در یک روز آفتابی به این صومعه رفتید، می‌توانید از بلندترین کوه ارمنستان یعنی آراگاتس هم دیدن کنید که در این حوالی قرار دارد.

عکسی از صومعه ساغموساونک 

21. بنای یادبود الفبا

شاید از اسم این بنا تعجب کنید! اینجا یکی از عجیب‌ترین مکان‌های گردشگری در ارمنستان است که در جاده شمال ایروان در نزدیکی روستای ساغموساوان قرار دارد. در این محل 39 حرف الفبای ارمنی روی سنگ‌های غول‌پیکر حک و تزئین شده است. تاریخ الفبای ارمنی به قرن پنجم میلادی برمی‌گردد که موارد جالبی برای تحسین دارد. در پشت حروف می‌توانید مجسمه مسروپ ماشتوتس (سازنده این اثر) را مشاهده کنید که گویی در حال مراقبت از ساخته خود است. این اثر در سال 2005 برای بزرگداشت تولید الفبای ارمنی‌ها ساخته شد.

عکسی از بنای یادبود الفبا

شما کدام جاذبه‌های گردشگری ارمنستان را دیده‌اید؟

در این مقاله بهترین جاهای دیدنی ارمنستان را بررسی کردیم. اگر اهل هنر، معماری، تاریخ و طبیعت هستید، خرید تور ایروان را به شما پیشنهاد می‌دهیم. اگر تابستان به این کشور سفر کنید می‌توانید حضور در جشن آب تابستان را هم تجربه کنید. امیدواریم آنچه گفته شد پاسخ کاملی برای سوالات شما بوده باشد. برای اطلاع از قیمت تورهای خارجی می‌توانید به آژانس مسافرتی الفبای سفر مراجعه و ارزان‌ترین تورهای مسافرتی در سراسر کشور را به صورت آنلاین خریداری کنید.