پارک ودنخا مسکو روزی ویترین قدرت ایدئولوژیک اتحاد جماهیر شوروی بود و امروز به بزرگترین مجموعه تفریحی، فرهنگی و علمی اروپای شرقی تبدیل شده است. مجموعهای عظیم که نام کامل آن نمایشگاه دستاوردهای اقتصاد ملی روسیه است و روایتی شگفتانگیز از تاریخ این کشور را در خود جای داده است. این پارک که زمانی برای نمایش دستاوردهای کشاورزی و صنعتی سوسیالیسم ساخته شده بود، امروز به یک قطب گردشگری تبدیل شده که سالانه میزبان میلیونها بازدیدکننده از سراسر جهان است. در این مقاله با پارک ودنخا روسیه و ویژگیهای آن به طور کامل آشنا میشوید.
تاریخچه پارک ودنخا؛ سفر در تونل زمان
تاریخ پارک ودنخا (All-Russian Exhibition Center) آینهای تمامنما از تاریخ پرآشوب روسیه در قرن بیستم و پس از آن است. فراز و فرودهای این مجموعه عظیم، بازتابی مستقیم از تغییرات سیاسی، اجتماعی و ایدئولوژیک کشور از دوران استالین تا روسیه مدرن است. درک این تاریخچه، به بازدید شما از پارک عمق میبخشد و آن را از یک گشتوگذار ساده به تجربهای فرهنگی و تاریخی تبدیل میکند.

پارک ودنخا روسیه
تولد یک غول تبلیغاتی؛ از نمایشگاه کشاورزی تا ویترین استالین
ریشههای ودنخا به دهه 1930 بازمیگردد؛ زمانی که دولت شوروی تصمیم گرفت نمایشگاهی دائمی برای به رخ کشیدن دستاوردهای کشاورزی سوسیالیستی برپا کند. این پروژه در واقع ابزاری قدرتمند برای تبلیغ سیاست کلکتیویزاسیون یا کشاورزی اشتراکی بود؛ سیاستی که با مقاومتهای زیادی روبرو شده بود و نیاز به توجیه ایدئولوژیک داشت.
پس از سالها طراحی و ساخت با مشارکت بیش از دو هزار هنرمند و معمار، این مجموعه سرانجام در 1 اوت 1939 با نام نمایشگاه سراسری کشاورزی افتتاح شد. هر غرفه با معماری منحصربهفرد خود، نماینده یکی از جمهوریهای اتحاد جماهیر شوروی بود و ثروتها و موفقیتهای کشاورزی آن منطقه را به نمایش میگذاشت. با شروع جنگ جهانی دوم فعالیتهای نمایشگاه متوقف شد؛ اما این پایان کار نبود، بلکه آغازی برای یک دگردیسی بزرگتر بود.
دوران طلایی و تغییر نام؛ نماد قدرت علمی و اقتصادی شوروی
پس از پایان جنگ، پروژه احیا و توسعه ودنخا با شکوهی دوچندان در سال 1954 به ثمر نشست. در این دوره نمادهای کلیدی و ماندگاری به مجموعه اضافه شدند که امروزه نیز هویت آن را شکل میدهند؛ از جمله طاق پیروزی باشکوه در ورودی اصلی و فوارههای خیرهکنندهای مانند دوستی ملتها. این فواره با 16 مجسمه طلایی که هر کدام نماد یکی از جمهوریهای وقت شوروی بودند، صرفا یک اثر هنری نبود؛ بلکه یک بیانیه سیاسی قدرتمند در مورد وحدت و یکپارچگی این امپراتوری چند ملیتی به شمار میرفت.
در دوران نیکیتا خروشچف، نمایشگاههای کشاورزی، صنعتی و ساختمانی با یکدیگر ادغام شدند و مجموعه رسما به VDNKh یا نمایشگاه دستاوردهای اقتصاد ملی تغییر نام داد. از این پس، ودنخا نه تنها ویترین کشاورزی، بلکه نماد پیشرفتهای علمی و صنعتی شوروی، به ویژه در عرصه رقابت فضایی با غرب بود و به میزبان دائمی نمایشگاههای داخلی و بینالمللی تبدیل شد.

پارک ودنخا
سال های فراموشی و احیای بزرگ؛ از بازارچه تا نگین مسکو
فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991، ودنخا را نیز به ورطه فراموشی و زوال کشاند. این مجموعه که روزی نماد غرور ملی بود، به یک بازارچه بزرگ و نامنظم تبدیل شد و غرفههای باشکوه آن به مغازهها و انبارهای کوچک اجاره داده شدند. این دوران تاریک که نمادی از بحران هویت و اقتصادی روسیه پس از فروپاشی بود، تا سال 2013 ادامه پیدا کرد.
در این سال، مدیریت پارک به دولت مسکو واگذار شد و پروژه عظیم بازسازی و احیای آن کلید خورد. هدف از این پروژه، بازگرداندن هویت اصلی ودنخا به عنوان یک مجموعه فرهنگی، آموزشی و تفریحی بود، در حالی که میراث تاریخی و معماری دوران شوروی نیز با دقت حفظ و مرمت میشد.
امروزه ودنخا نمونهای درخشان از تلفیق موفق گذشته و حال است؛ جایی که تاریخ و مدرنیته در کنار هم نفس میکشند.
چگونه به پارک ودنخا برویم؟
دسترسی به پارک ودنخا به لطف سیستم حمل و نقل عمومی کارآمد مسکو بسیار ساده است. کارآمدترین، سریعترین و محبوبترین راه برای رسیدن به ودنخا، استفاده از مترو مسکو است.
مسیری که باید طی کنید به شرح زیر است:
باید سوار قطارهای خط 6 کالوژسکا-ریژسکایا (Kaluzhsko-Rizhskaya) شوید که روی نقشهها با رنگ نارنجی مشخص شده است
در ایستگاه ودنخا (VDNKh) از قطار پیاده شوید
پس از خروج از ایستگاه، از خروجی شمالی خارج شوید. مسیر خود را به سمت شمال غرب ادامه دهید. در همان ابتدای مسیر، با یکی از نمادینترین بناهای مسکو روبرو خواهید شد؛ بنای یادبود فاتحان فضا (Cosmonaut Monument). این بنای غولپیکر و درخشان که از تیتانیوم ساخته شده و شبیه به یک موشک در حال پرتاب به آسمان است، یک نشانه عالی برای اطمینان از درستی مسیر شماست. با چند دقیقه پیادهروی به طاق باشکوه و دروازه اصلی پارک ودنخا خواهید رسید.
اگرچه میتوانید از تاکسیهای اینترنتی یا اتوبوسهای شهری نیز برای رسیدن به پارک استفاده کنید، اما با توجه به ترافیک سنگین مسکو، مترو همچنان بهترین و مطمئنترین گزینه برای صرفهجویی در وقت و هزینه شما در تور مسکو است.

پارک ودنخا در روسیه
5 منطقه موضوعی پارک ودنخا
وسعت پارک ودنخا به حدی است که بازدید از تمام بخشهای آن در یک روز تقریبا غیرممکن است. این موضوع میتواند برای بازدیدکنندگان، به خصوص کسانی که برای اولین بار به آنجا میروند، گیجکننده باشد. برای حل این مشکل و ارائه یک راهنمای کاربردی، ما پارک را به پنج منطقه موضوعی تقسیم کردهایم. این ساختار به شما کمک میکند تا بر اساس علایق خود (تاریخ، علم، سرگرمی یا طبیعت) بازدیدتان را برنامهریزی و اولویتبندی کنید و از زمان خود به بهترین شکل استفاده کنید.
۱. کوچه مرکزی و شهر موزه ها
این منطقه، هسته تاریخی و ایدئولوژیک ودنخا است؛ جایی که معماری باشکوه استالینیستی و نمادهای قدرت شوروی بیش از هر جای دیگری خودنمایی میکنند. گشتوگذار در این بخش مانند قدم زدن در یک موزه روباز است.
طاق ورودی اصلی: این طاق عظیم و باشکوه، با مجسمه طلایی 8 متری راننده تراکتور و زن مزرعهدار در بالای آن، اولین چیزی است که توجه شما را جلب میکند. این مجسمه نماد وحدت طبقه کارگر و دهقانان در ایدئولوژی کمونیستی است. در بال غربی همین طاق، موزه ودنخا قرار دارد که تاریخچه این مجموعه را به تصویر میکشد.
فواره دوستی ملتها (Friendship of Nations): شاید مشهورترین نماد ودنخا، این فواره بزرگ و طلایی باشد. 16 مجسمه زن که لباسهای محلی به تن دارند، به زیبایی هرچه تمامتر در اطراف این فواره قرار گرفتهاند و نماد 16 جمهوری تشکیلدهنده اتحاد جماهیر شوروی در آن زمان هستند. این مکان یکی از محبوبترین نقاط برای عکاسی در تمام مسکو است.
فواره گل سنگی (The Stone Flower): این فواره زیبا که با الهام از داستانهای محلی منطقه اورال طراحی شده، با موزاییکهای رنگارنگ و طراحی منحصربهفرد خود، جلوهای هنری و متفاوت به میدان بخشیده است.
غرفههای جمهوریها: در امتداد کوچه مرکزی، غرفههایی با معماریهای متنوع قرار دارند که هر یک نماینده یک جمهوری سابق شوروی یا یک صنعت کلیدی بودهاند. غرفههایی مانند کشاورزی (که پیشتر متعلق به اوکراین بود) و فرهنگ شوروی (ازبکستان سابق) نمونههای برجستهای از این معماریهای ملیگرایانه هستند.

فواره گل سنگی مسکو
۲. منطقه علم و فضا
این بخش از پارک به طور کامل به یکی از بزرگترین افتخارات دوران شوروی، یعنی دستاوردهای فضایی اختصاص دارد و برای علاقهمندان به تاریخ، علم و فناوری، یک مقصد رویایی است.
غرفه فضا (پاویون شماره 34 کاسموس): این غرفه عظیم با گنبد شیشهای خود، میزبان موزه کیهانشناسی و هوانوردی است. این موزه یکی از جامعترین مجموعهها در زمینه تاریخ فضانوردی در جهان به شمار میرود.
موشک وستوک: درست در مقابل غرفه فضا، یک ماکت در ابعاد واقعی از موشک وستوک-1 قرار دارد؛ همان موشکی که در سال 1961 یوری گاگارین، اولین انسان، را به فضا فرستاد. ایستادن در کنار این موشک غولپیکر، حس هیبت و شگفتی را به بازدیدکننده منتقل میکند.
تجربیات داخلی موزه: در داخل موزه میتوانید از تجهیزات واقعی فضایی، لباسهای فضانوردان و مدلهای دقیق از ماهوارهها و فضاپیماها دیدن کنید. یکی از جذابترین بخشها، ماکت ایستگاه فضایی میر (MIR) است که بازدیدکنندگان میتوانند وارد آن شوند و فضای زندگی فضانوردان را از نزدیک تجربه کنند.
۳. منطقه سرگرمی و خانواده
ودنخا تنها به تاریخ و معماری خلاصه نمیشود. این مجموعه امروزه به یکی از بزرگترین قطبهای تفریحات مسکو تبدیل شده و جاذبههای متنوعی را برای تمام اعضای خانواده ارائه میدهد.
مسکواریوم (Moskvarium): این مجموعه عظیم، بزرگترین آکواریوم روسیه و یکی از بزرگترین مراکز اقیانوسشناسی در اروپا است. مسکواریوم خانه بیش از 12 هزار موجود دریایی از سراسر جهان است و نمایشهای شگفتانگیز دلفینها و نهنگهای قاتل، بازدیدکنندگان را مسحور خود میکند. یکی از تجربیات منحصربهفرد این مکان، امکان شنا با دلفینها است.
چرخ و فلک خورشید مسکو (Sun of Moscow): این چرخ و فلک که به تازگی افتتاح شده، با ارتفاع 140 متر عنوان بزرگترین چرخ و فلک اروپا را از آن خود کرده است. سوار شدن بر آن، به خصوص در هنگام غروب آفتاب، نمایی پانورامیک و فراموشنشدنی از تمام شهر مسکو را پیش روی شما قرار میدهد.
پیست اسکیت روی یخ: در فصل زمستان، بخش بزرگی از کوچه مرکزی ودنخا به بزرگترین پیست اسکیت روی یخ در تمام مسکو تبدیل میشود. اسکیت کردن در میان ساختمانهای باشکوه و نورپردازیهای رویایی، تجربهای جادویی است که نباید از دست بدهید.
شهربازیها و پارک طنابی: علاوه بر جاذبههای بالا، چندین شهربازی کوچک و بزرگ و یک پارک طنابی برای علاقهمندان به فعالیتهای هیجانانگیز در فصول گرم سال در نقاط مختلف پارک وجود دارد.

مسکواریوم
۴. منطقه صنایع دستی و دانش
این منطقه برای کسانی طراحی شده که به دنبال تجربیات تعاملی، یادگیری مهارتهای جدید و خرید سوغاتیهای منحصربهفرد هستند.
پارک صنایع دستی (در پاویون شماره 47): این مکان یک مرکز پرجنبوجوش برای هنرمندان و صنعتگران است. در اینجا میتوانید هنرمندان را در حین کار تماشا کنید و حتی در کارگاههای عملی مانند شیشهگری، سرامیکسازی، نجاری و حتی پنیرسازی و شیرینیپزی شرکت کنید. این پارک بهترین مکان برای خرید هدایا و سوغاتیهای اصیل و دستساز روسی است.
پارک دانش (تکنوگراد): تکنوگراد یک مجموعه آموزشی مدرن است که به سوپرمارکت مشاغل شهرت دارد. در این مرکز، کارگاهها و دورههای آموزشی کوتاهمدت در حوزههای متنوع از جمله برنامهنویسی، طراحی دیجیتال، معماری و مهندسی برگزار میشود و فرصتی را برای یادگیری مهارتهای جدید برای تمام سنین فراهم میکند.
۵. پارک منظره و طبیعت
فراتر از ساختمانها و میدانهای باشکوه، بخش بزرگی از ودنخا به فضاهای سبز، باغها و برکهها اختصاص یافته که پناهگاهی آرام برای فرار از هیاهوی شهر است.
فواره خوشه طلایی (Golden Spike): در انتهای کوچه مرکزی و در دل یک پارک طبیعی زیبا، فوارهای به شکل یک خوشه گندم طلایی قرار دارد که نمادی از ثروت کشاورزی منطقه است.
باغها و برکهها: باغهای موضوعی مانند باغ گل رز و بوستانهای وسیع درختان شاهبلوط، فضایی دلپذیر برای پیادهروی و عکاسی فراهم کردهاند. همچنین برکههای کامنسکی (Kamensky Ponds) مکانی عالی برای قایقسواری در تابستان و لذت بردن از آرامش طبیعت هستند.
مزرعه شهری (Urban Farm): این بخش که به ویژه برای کودکان جذاب است، یک فضای تعاملی برای آشنایی با حیوانات اهلی و فرآیندهای کشاورزی در مقیاس کوچک است. کودکان میتوانند به حیواناتی مانند بز، گوسفند و خرگوش غذا بدهند و از نزدیک با زندگی روستایی آشنا شوند.

مزرعه شهری مسکو
نکاتی برای گذراندن یک روز بی نقص در ودنخا
برای اینکه بیشترین بهره را از بازدید خود از این مجموعه عظیم ببرید، توجه به چند نکته عملی ضروری است. این بخش تمام اطلاعات کاربردی را در یک جا جمعآوری کرده تا به راحتی به آنها دسترسی داشته باشید و با برنامهریزی دقیق، تجربهای لذتبخش و بدون دغدغه را رقم بزنید.
در ادامه، به مهمترین نکاتی که قبل از رفتن به پارک ودنخا باید بدانید، اشاره میکنیم.
بهترین زمان بازدید
بهترین فصل برای بازدید از ودنخا، بهار و تابستان (ماههای اردیبهشت تا شهریور) است. در این زمان هوا مطبوع است، فوارهها فعال هستند و فضای سبز پارک در زیباترین حالت خود قرار دارد. با این حال، فصل زمستان نیز با برپایی بزرگترین پیست اسکیت مسکو، جذابیتهای منحصربهفرد خود را دارد.
برای عکاسی، ساعات طلایی عصر که نورپردازیها روشن میشوند، بهترین زمان است.
ساعات کاری
محوطه اصلی پارک ودنخا به صورت 24 ساعته و در تمام روزهای هفته باز است. با این حال، موزهها، غرفهها، آکواریوم و سایر جاذبههای داخلی معمولا از ساعت 10 صبح تا 10 شب فعالیت میکنند.
هزینه ها و قیمت بلیط
ورود به محوطه اصلی پارک، پیادهروی در کوچهها و میدانها و تماشای معماری باشکوه ساختمانها و فوارهها کاملا رایگان است. اما برای ورود به اکثر جاذبههای داخلی مانند مسکواریوم، موزه فضا و چرخ و فلک باید بلیط جداگانه تهیه کنید.
توصیه میکنیم برای جلوگیری از صفهای طولانی، بلیطها را به صورت آنلاین از وبسایت رسمی ودنخا خریداری کنید.
خورد و خوراک
تنوع گزینههای غذایی در ودنخا بسیار زیاد است و هر سلیقه و بودجهای را پوشش میدهد. در سراسر پارک، دکههای متعددی برای فروش اسنک، بستنی و نوشیدنی وجود دارد. برای یک تجربه فرهنگی کامل، غذا خوردن در یکی از رستورانهایی که غذاهای سنتی جمهوریهای سابق شوروی را سرو میکنند، انتخاب فوقالعادهای است.
این نکات به شما کمک میکنند تا با آمادگی کامل از این مجموعه شگفتانگیز دیدن کنید و خاطرهای خوش از سفر به مسکو برای خود بسازید.
چرا دیدن ودنخا را نباید از دست بدهید؟
پارک ودنخا فقط مجموعهای از ساختمانهای زیبا و مراکز تفریحی نیست؛ بلکه یک کتاب تاریخ زنده است که داستان تحولات یک ملت را از اوج قدرت ایدئولوژیک تا چالشهای دوران گذار و تولد دوباره در دنیای مدرن روایت میکند. این پارک کپسول زمانی است که گذشته پرابهت شوروی و آینده پویای روسیه را به هم پیوند میزند.
برای تجربهای بینظیر و برنامهریزی شده از این جاذبه شگفتانگیز و دیگر جاهای دیدنی مسکو، پیشنهاد میکنیم با تور روسیه آژانس الفبای سفر همراه شوید. راهنمایان مجرب ما شما را در سفری خاطرهانگیز به قلب تاریخ و فرهنگ روسیه همراهی میکنند تا از زمان خود بهترین استفاده را ببرید و خاطراتی ماندگار بسازید.