یکی از بکرترین و زیباترین جاهای دیدنی ترکیه، دره پروانه ها فتحیه است. این منطقه که به بهشت پنهان فتحیه شناخته میشود، زیستگاه صدها گونه مختلف از پروانهها و منطقهای طبیعی است که هر ساله، گردشگران محلی و بینالمللی زیادی را به سمت خود جذب میکند. شما هم میتوانید در سفر خود به فتحیه، این دره بکر و زیبا را ببینید؛ اما پیش از آن، مطلب زیر را بخوانید تا با جذابیتها و امکانات گردشگری آن آشنا شوید.
دره پروانه ها کجاست؟
دره پروانه ها (Butterfly Valley) یک تفرجگاه بکر و زیبا در جنوب ترکیه است که در 20 کیلومتری جنوب غربی فتحیه، در دل کوههای باباداغ قرار دارد. این کوهستان که بیش از 1000 متر ارتفاع دارند، دره عمیق، وهمانگیز و البته خیرهکننده پروانهها را در بر گرفتهاند. دره پروانه ها فتحیه نزدیک به روستای فارالیا قرار گرفته که هم میتوان از شهر فتحیه به آن رسید و هم از آنتالیا به آن دسترسی پیدا کرد. در بخشهای بعدی مطلب، با فاصله این دره و نحوه رسیدن به آن، آشنا خواهیم شد.
تاریخچه و پیشینه دره پروانه ها فتحیه
در گذشتههای دور، دره پروانه ها ترکیه منطقهای مرتفع و پرتگاهی جنگلی بوده که نزدیک به رودخانه سرخ قرار داشته است. روستاییان، این دره را منطقهای باارزش میدانستند و گیاهان دارویی و ترکیبات طبیعی موردنیاز خود را از آن تهیه میکردند. این جریان ادامه داشت تا اینکه در سال 1981 میلادی، تعاونی توسعه گردشگری آناتولی تصمیم گرفت با ساکنان روستا قرارداد بسته و از پتانسیل گردشگری این دره، برای کسب درآمد استفاده کند.
در سال 1984، گردشگران هیپی با کولهپشتیهای بزرگ خود در این منطقه دیده شدند که برای همنشینی با طبیعت، به دره پروانهها میآمدند. این دره از سال 1988 میلادی، بهعنوان منطقهای حفاظتشده به ثبت رسید و از سال 1995، هرگونه ساختوسازی در آن ممنوع اعلام شد. وجود این قوانین باعث شده تا دره زیبای پروانهها، از تخریبها و تعرضات انسانی در امان بماند و یادگاری ارزشمند برای نسل آیندۀ ترکیه باشد.

دره پروانهها
دلیل نامگذاری دره پروانه ها فتحیه
دره پروانهها که در زبان ترکی استانبولی به نام «کلبکلر وادیسی» شناخته میشود، نام خود را از صدها گونه پروانهای گرفته که در ماههای مشخصی از سال، به اینجا میآیند تا زادولد کنند و نسل خود را ادامه دهند. به همین دلیل این منطقه از نظر زیستمحیطی اهمیت بالایی دارد و تحت حفاظت شدید قرار گرفته است.
فصل حضور پروانه ها در دره پروانه ها
آبوهوای خاص، پوشش گیاهی متنوع و رطوبت مناسب محیط دره پروانه ها، آن را به منطقهای ایدهآل برای زندگی و تولیدمثل پروانهها تبدیل کرده است. این حشرات زیبا و دوستداشتنی، از اواسط بهار تا پایان تابستان خود را در این دره به سر میبرند؛ اما اگر میخواهید بیشترین جمعیت آنها را یکجا در تور فتحیه ببینید، توصیه میکنیم در ماه اکتبر به دره پروانهها بروید؛ چراکه این زمان، فصل جفتگیری پروانهها بوده و تعداد زیادی از آنها در نزدیکی آبشار دیده میشوند.
حفاظت از دره پروانه ها با چند قانون رسمی
همانطور که گفتیم، دولت ترکیه دره پروانههای فتحیه را تحت نظارت شدید گرفته و آن را بهعنوان یک منطقه طبیعی درجه یک اعلام کرده است؛ بدین معنی که هیچ کس حق ندارد سازهای دائمی در این منطقه بسازد.
همچنین، ساخت هرگونه تأسیسات بتنی، هتل، رستوران یا حتی جادۀ ماشینرو در نزدیکی این دره، ممنوع است؛ البته امکان ساخت بناهای موقت مانند چادر یا اتاقکهای چوبی با پایههای متحرک، وجود دارد.
جالب است بدانید که این تفرجگاه، توسط سازمان حفاظت از محیطزیست ترکیه به طور مرتب پایش میشود و تحت نظارت سازمانهای مردمنهاد طبیعتدوست قرار دارد.

حفاظت از دره پروانهها
شرایط و قوانین ورود به دره پروانه ها ترکیه
پیش از ورود به دره پروانه ها، بهتر است آبوهوای منطقه را چک کرده و لباس مناسب بپوشید. همچنین پیشنهاد میکنیم درباره مراکز گردشگری اطراف جستجو کنید و اطلاعات لازم را به دست آورید.
گردشگران طبیعتدوستی که پا به دره زیبای پروانهها میگذارند، باید بدانند که عکاسی در برخی از نقاط پرتگاه و پیادهروی شبانه به داخل دره، ممنوع است و خطر سقوط را به دنبال دارد.
رعایت پاکیزگی محیط زیست و احترام به فرهنگ و باورهای مردم محلی نیز نکتهای است که هنگام ورود به هر منطقهای، باید رعایت شود. ضمنا توصیه میکنیم که هنگام مشاهدۀ پروانهها، سکوت را رعایت کنید و با ایجاد سروصدا، مانع نظم طبیعی زندگیشان نشوید.
ویژگیهای طبیعی دره پروانه ها در ترکیه
دره پروانهها از دو صخرۀ 350 متری تشکیل شده که در دو سمت دره، استوار ایستادهاند. وجود دو آبشار دائمی با 60 متر ارتفاع و رودخانهای طویل با 3 کیلومتر طول، این منطقه را به یک پارک ملی خارقالعاده و زیبا تبدیل کرده است. دره پروانه های فتحیه با دیوارهای صخرهای، آبشار خروشان و رودخانۀ زلال خود، زیباترین شکل از طبیعت جنوب ترکیه را نمایش میدهد و با تنوع زیستی بالایی که دارد، زیستگاه بسیاری از جانوران محسوب میشود.
پروانه پروتئوس با 20 تا 30 سانتیمتر طول، پروانه بنفش کنگری، پروانه کمربندی آبی، پروانههای سفید تیره و پروانههای قهوهای، از شناختهشدهترین و مهمترین گونههای پروانه در این دره هستند. به جز اینها، جاندارانی همچون مارمولک، جغد بزرگسر، کفتارهای سیاهشکل، مارهای خاکی و ماهیانی از گونههای مختلف هم در طبیعت این منطقه دیده میشود.

پروانه پروتئوس
امکانات گردشگری در دره پروانه ها چیست؟
اگرچه دره پروانه ها در ترکیه منطقهای بکر محسوب میشود؛ اما از برخی امکانات ضروری برای گردشگران برخوردار است. شما میتوانید در مسیرهایی که برای پیادهروی مشخص شده، قدم بزنید و در آلاچیقهای دره، کمپ کنید. همچنین در صورت تمایل به شبمانی، میتوانید در چادرها یا کلبههای چوبی ملقب به بنگالو بخوابید.
آنتندهی موبایل در دره پروانهها ضعیف است؛ اما وجود چندین ژنراتور برای تولید برق محدود، این کمبود را جبران میکند. دوشهای روباز، توالت مشترک و کافههایی برای سرو صبحانه و شام بوفه، از دیگر امکانات این تفرجگاه برای طبیعتگردان به شمار میرود. این منطقه در نیمۀ اول سال، سرشار از گردشگران و تورلیدرهای محلی است و میتواند مکان امنی برای یک گردش خانوادگی کوتاه باشد.
فعالیت هایی که باید در دره پروانه ها انجام دهید:
موقعیت بکر دره پروانهها، باعث شده تا این تفرجگاه، مکان محبوب گردشگران برای فرار از شلوغی شهر و پناه بردن به دل طبیعت باشد. این منطقه با پتانسیل بالای گردشگری خود، امکان لذت بردن از تفریحات زیر را برایتان فراهم میکند:
- طبیعتگردی در محوطه جنگل و ساحل رودخانه
- کوهنوردی حرفهای در کوههای مرتفع باباداغ
- شنا در زیر آبشار و داخل رودخانه
- اسنورکلینگ و غواصی در سطح آب رودخانه
- استراحت و حمام آفتاب در ساحل شنی رودخانه
- قایقسواری در رودخانه و رسیدن به آبشار
- کمپینگ و شبمانی در دل طبیعت
- پاراگلایدینگ از بالای کوه و تماشای دریای مدیترانه از فراز آسمان
- عکاسی از مناظر طبیعی و زیبای اطراف
- تماشای جنگل ابر
- بازدید از غار باباداغ
- بازدید از کلیساهای تاریخی اطراف دره

امکانات تفریحی دره پروانهها
بهترین زمان سفر به فتحیه برای بازدید از دره
از آنجایی که دره ی پروانه ها در نزدیکی کوه قرار گرفته و منطقهای مرتفع محسوب میشود، آبوهوای نسبتا سردی دارد که در نیمه اول سال، به اعتدال میرسد. اگر در فصل بهار به این دره بروید، شاهد شکوفاتر شدن گلها، پرآبتر شدن آبشار و حضور هزاران پروانه رنگارنگ در آسمان خواهید بود. تابستان این منطقه نیز بهترین زمان برای شنا و غواصی و لذت بردن از آب خنک رودخانه در دل گرماست.
البته پاییز و زمستان با جمعیت کم گردشگران و هوای سرد خود نیز زمان مناسبی برای طبیعتدوستانی است که مکانهای خلوت را ترجیح میدهند؛ اما توصیه میکنیم در این ماهها، حتما لباس گرم و بارانی به همراه ببرید و شب را در دره نگذرانید. درباره آب و هوای فتحیه هم بخوانید.
چگونه به دره پروانه ها برسیم؟
قرار گرفتن دره پروانه ها در منطقهای دورافتاده و کوهستانی، باعث شده تا امکانات حملونقل چندانی برای رسیدن به آن وجود نداشته باشد؛ بااینحال، شما میتوانید با مینیبوس، از فتحیه به ساحل اولودنیز بروید و سوار قایقها یا تاکسیهای دریایی شوید. این قایقها، هر روز در دو ساعت 11 صبح و 2 بعدازظهر به سمت دره حرکت میکنند و در ساعات 13 و 17 به ساحل اولودنیز برمیگردند.
باتوجهبه فاصلۀ 23 کیلومتری دره پروانهها از مرکز شهر فتحیه، شما میتوانید این مسیر را پیاده هم طی کنید؛ اما یادتان باشد که مسیر دشواری پیش رو دارید و باید حتما توان جسمی بالایی داشته باشید و کفش کوهنوردی به پا کنید.

قایق های اولودنیز
بازدید از دره پروانه ها در فتحیه چقدر هزینه دارد؟
برای ورود به دره پروانه های فتحیه، باید نفری 10 تا 20 لیر پرداخت کنید. البته اگر بخواهید از ساحل اولودنیز فتحیه ترکیه تور خریداری کنید، میتوانید این مبلغ را یکجا با هزینه ترانسفر خود بپردازید.
بازدید از دره بکر پروانه ها در ترکیه، در تمام ساعات شبانهروز امکانپذیر است؛ اما اگر قصد دارید شب را در دره بگذرانید، بهتر است از قبل برای رزرو بنگالو یا جای چادر، اقدام کنید.
در نزدیکی دره پروانه ها رستوران وجود دارد؟
داخل دره پروانهها چند کافه با منوی بوفهای و غذاهای کمپینگ وجود دارد که میتواند گرسنگی شما را برطرف کنند. اما اگر هوس غذایی کامل در رستورانی لوکس را کردهاید، بهتر است به یکی از رستورانهای روستای فارالیا یا ساحل اولودنیز بروید که در لیست زیر معرفی شدهاند:
- رستورانButterfly Valley Camp در دره پروانهها؛ با سه وعده صبحانه، ناهار و شام ساده و منوی سلفسرویس
- کافه Beach Bar & Snack Shack داخل دره با نوشیدنیهای سرد، قهوه، ساندویچ و غذاهای سبک
- رستوران محلی Babakamp Eco Ranch & Retreat Restaurant در روستای فارالیا با منوی ترکی و چشمانداز فوقالعاده به دره و دریای مدیترانه
- رستوران Olive Garden Kabak در فارالیا با منظرهای رویایی و خوراک ترکی و مدیترانهای
- متل و رستوران Keyif با محیطی دوستانه و قیمت مناسب
- رستوران دریایی Jade Terrace Food & Drink در ساحل اولودنیز
- رستوران Inci Restaurant با منوی ترکی و اروپایی
- رستوران ساحلی Sea Horse Beach Club با غذاهای بینالمللی و نوشیدنیهای متنوع
جاهای دیدنی فتحیه در اطراف دره پروانه ها
پس از گشتوگذار در درۀ بکر پروانهها، اگر هنوز انرژی داشتید و دلتان خواست از چند جاذبه گردشگری دیگر هم دیدن کنید، توصیه میکنیم به یکی از جاهای دیدنی فتحیه در لیست زیر سر بزنید:
- ساحل اولودنیز
- شهر تاریخی کاراکوی
- جزیره گمیلر
- منطقه ساحلی کالیس
- و روستای کوهپایهای و خوشآبوهوای اواجیک

جزیره گمیلر
امکان اقامت در نزدیکی دره پروانه ها فتحیه وجود دارد؟
همانطور که گفتیم، داخل دره پروانهها هیچ هتل یا اقامتگاه لوکسی وجود ندارد؛ بنابراین اگر میخواهید اقامت راحتی داشته باشید، توصیه میکنیم شب را در یکی از هتل های فتحیه در فارالیا یا اولودنیز در لیست زیر بگذرانید:
- ویلای لوکس Mandarin & Mango Boutique Hotel در روستای فارالیا
- بوتیک هتل Lissiya Hotel داخل روستا
- اقامتگاه بومگردی Faralya Punica Hotel
- ویلای خانوادگی Seaview Faralya
- اقامتگاه روستایی Montenegro Motel
- هتل ریزورت Liberty Hotels Lykia در ساحل اولودنیز
- هتل سه ستاره Tonoz Beach Hotel در نزدیکی ساحل
- بوتیک هتل Mozaik Boutique Hotel Rooms & Apartments
چرا نباید بازدید از دره پروانه ها را از دست داد؟
دره پروانه ها یکی از زیباترین مناطق طبیعی و محافظتشدۀ ترکیه است. تنوع زیستی بالا، طبیعت بکر و دغدغههای زیستمحیطی برای نگهداری آن، سبب شده این منطقه، به مقصدی خاص برای عاشقان طبیعت و عکاسی تبدیل شود. اگر به اکوتوریسم، پیادهروی در طبیعت و کمپینگ علاقه دارید، با تور فتحیه همراه شوید و بازدید از این دره زیبا را در برنامه سفر خود قرار دهید. اما اگر قبلا در ساحل این دره قدم زدهاید و تن به آب زلال آبشار آن سپردهاید، حتما از تجربههای خود برایمان بنویسید. مقاله فتحیه ترکیه کجاست نیز اطلاعات خوبی را از سایر نقاط دیدنی و نکات گردشگری این شهر ترکیه در اختیار شما قرار میدهد.