اگر تجربه سفر به کشورهای خارجی را داشته باشید یا اگر در حال برنامهریزی و تحقیق برای انجام مقدمات سفری به آن سوی مرزها هستید، حتما با اصطلاح عوارض خروج از کشور آشنایید. پرداخت عوارض، یکی از هزینههایی است که باید در فهرست هزینههای سفرتان لحاظ کنید و همچنین به همراه داشتن برگه تأیید پرداخت عوارض برای انجام برخی امور دیگر لازم است. بنابراین اگر در تدارک سفر خارجی هستید، با ما همراه باشید تا با صفر تا صد عوارض خروج از ایران و نحوه پرداخت آن آشنا شوید.
عوارض خروج از کشور چیست؟
پرداخت عوارض خروج از کشور، یکی از اقداماتی است که تقریباً پیش از هر سفر خارجی باید انجام بدهید. عوارض خروج از ایران که پیشتر به آن مالیات خروج از کشور نیز گفته میشد، هزینهای است که همه مسافرانی که قصد خرید تور اروپا و هر تور خارجی دیگری را دارند، باید آن را پرداخت کنند. فراموش نکنید که این عوارض تنها به سفرهای هوایی اختصاص ندارد و برای سفرهای زمینی و دریایی نیز باید پرداخت شود.
تا چند سال پیش، این هزینه به حساب شهرداری واریز میشد؛ اما از سال ۹۸ به بعد، مبلغ عوارض مستقیماً به حساب دولت واریز میشود. بخشی از این مبلغ در اختیار سازمان گردشگری قرار میگیرد و بخش دیگری نیز برای بازسازی و محرومیتزدایی از روستاهای مرزی استفاده میشود.
نکته دیگری که باید به خاطر داشته باشید این است که نرخ تعیینشده برای عوارض، سالانه تغییر میکند و از این رو باید از نرخ بهروز و آخرین قوانین مربوط به آن مطلع باشید.

عوارض خروج از کشور چیست
عوارض خروج از کشور 1404 چقدر است؟
عوارض خروج از کشور در لایحه بودجه سال 1404 با افزایش سی درصدی روبرو بوده است. ضمن اینکه در تعیین میزان مبلغی که باید برای عوارض پرداخت کنید، عواملی مانند تعداد دفعات خروج از کشور، نوع سفر (سفرهای کاری، زیارتی و سیاحتی) و نوع مرزی که از طریق آن از کشور خارج میشوید (زمینی، هوایی و دریایی) دخالت دارد. در اامه، هزینه عوارض خروج از ایران به تفکیک گروههای مختلف مسافران شرح داده میشود.
| نوع مسافر | سفر اول در سال | سفر دوم در سال | سفر سوم در سال | نوع مرز |
| عادی | 675 هزار تومان | 1 میلیون و 12 هزار تومان | 1 میلیون و 350 هزار تومان | همه مرزها |
| زائر حج (تمتع و عمره) | 223 هزار تومان | 334 هزار و 500 تومان | 446 هزار تومان | همه مرزها |
| زائر عتبات و عالیات (هوایی) | 60 هزار تومان | 60 هزار تومان | 60 هزار تومان | همه مرزها |
| زائر عتبات و عالیات (زمینی) | 20 هزار تومان | 20 هزار تومان | 20 هزار تومان | همه مرزها |
| زائران اربعین و بیست و چهار تیر لغایت بیست و چهار مرداد به مقصد عراق (زمینی) | معاف | - | - | - |
| مرزنشینان | 75 هزار تومان | 600 هزار تومان | 800 هزار تومان | همه مرزها |
| مرزنشینان | 25 هزار تومان | 600 هزار تومان | 800 هزار تومان | همه مرزها |
| ورزشکاران (بازیکنان تیمهای ملی با مجوز وزارت ورزش و جوانان) | 264 هزار تومان | 264 هزار تومان | 264 هزار تومان | همه مرزها |
جدول عوارض خروج از کشور 1404
عوارض خروج از کشور برای افراد عادی
عوارض خروج از کشور برای مسافران عادی از هر سه مرز هوایی، دریایی و زمینی در سفر اول در سال، 675 هزار تومان؛ در سفر دوم در سال، 1 میلیون و 12 هزار تومان و در سفر سوم و بیشتر، 1 میلیون 350 هزار تومان تعیین شده است.
عوارض خروج از کشور برای زائران حج تمتع و عمره
مسافرانی که به قصد به جا آوردن مناسک حج تمتع یا حج عمره به عربستان سعودی سفر میکنند، در بار اول، 223 هزار تومان؛ در بار دوم، 334 هزار و 500 تومان و در سفر سوم و بیشتر، 446 هزار تومان باید پرداخت کنند.
عوارض خروج از کشور برای زائران عتبات و عالیات
مسافرانی که برای زیارت عتبات عالیات به کشور عراق سفر میکنند، در هربار خروج از مرز زمینی یا دریایی، مبلغ 20 هزار تومان و در هربار خروج از مرز هوایی، مبلغ 60 هزار تومان را پرداخت میکنند. این گروه از مسافران با افزایش دفعات سفر، با افزایش هزینه عوارض روبرو نخواهند شد. زائران اربعین و بیست و چهار تیر لغایت بیست و چهار مرداد به مقصد عراق (زمینی) نیز از پرداخت عوارض، معاف هستند.
عوارض خروج از کشور برای دانشجویان
دانشجویان ایرانی که در خارج از کشور تحصیل میکنند، از پرداخت عوارض معاف هستند. دانشجویان داخل کشور مانند سایر مسافران باید اقدام به پرداخت عوارض کنند.
عوارض خروج از کشور برای ایرانیان مقیم خارج
ایرانیانی که در کشورهای دیگر اقامت دارند، به شرط دارا بودن ویزای کار، از پرداخت عوارض معاف هستند.
عوارض خروج از کشور برای مرزنشینان
افرادی که در روستاها و شهرهای مرزی سکونت دارند و دارای کارت مرزنشینی هستند، از تخفیف برای پرداخت عوارض خروج از ایران برخوردار میشوند. مرزنشینان برای خروج از کشور از مرز هوایی باید مبلغ ۷۵ هزار تومان در سفر اول، ۶۰۰ هزار تومان در سفر دوم و ۸۰۰ هزار تومان در سفر سوم به بعد پرداخت نمایند. در سفر از مرزهای زمینی و دریایی، این مبلغ برای سفر اول، دوم و سوم به بعد، به ترتیب ۲۵ هزار تومان، ۶۰۰ هزار تومان و ۸۰۰ هزار تومان تعیین شده است.
تفاوت هزینه عوارض خروج از کشور برای اولین بار با دفعات بعد
همانطور که براساس هزینههایی که پیشتر ذکر کردیم متوجه شدید، هزینه عوارض خروج از ایران، بسته به تعداد دفعات خروج از مرز افزایش مییابد. در سفر دوم نسبت به سفر اول، ۵۰ درصد افزایش و در سفر سوم به بعد، ۱۰۰ درصد افزایش اتفاق میافتد.
چه کسانی از پرداخت عوارض خروج از کشور معاف هستند؟
برخی از افراد معاف از پرداخت عوارض خروج از کشور عبارتند از:
- دانشجویانی که در خارج از کشور مشغول به تحصیل هستند (در صورت وجود فاصله بیش از ۳ ماه بین رفت و آمد به کشور). البته توجه داشته باشید که این افراد باید از طریق سفارت ایران در کشور محل اقامتشان، درخواست معافیت از پرداخت عوارض بدهند تا مهر معافیت در گذرنامه آنها ثبت شود.
- خدمه و کادر پرواز و کشتیهای مسافربری یا تجاری.
- ایرانیان مقیم خارج از کشور با داشتن ویزای کاری از وزارت کار کشور محل اقامت.
- جانبازان جنگ تحمیلی و بیمارانی که به قصد درمان از کشور خارج میشوند (همراه بیمار نیز میتواند از تخفیف ۴۰ تا ۶۰ درصدی برخوردار شود).
- افرادی که دارای گذرنامه خدمت یا گذرنامه سیاسی هستند.
- افرادی که برای زیارت اربعین عازم کشور عراق هستند.
در جدول زیر در یک نگاه میتوانید فهرست هزینه عوارض خروج از کشور برای همه گروههای مسافران را ببینید.
نحوه پرداخت عوارض خروج از کشور
برای پرداخت عوارض خروج، راههای متعددی وجود دارد. تا قبل از سال ۹۷، پرداخت عوارض به شکل نقدی امکانپذیر بود که باعث بروز برخی مشکلات و شکلگیری صفهای طولانی شده بود. در حال حاضر، پرداخت عوارض از طریق درگاههای پرداخت الکترونیکی بهراحتی انجام میشود. بهصورت کلی، برای پرداخت عوارض از طرق زیر میتوانید اقدام کنید:
- سامانه سداد
- پرداخت عوارض در فرودگاه امام خمینی
- پرداخت آنلاین
در ادامه با جزئیات بیشتر، هریک از این روشها را بررسی خواهیم کرد.
پرداخت عوارض خروج از کشور آنلاین
در حال حاضر، سادهترین و در دسترسترین راه پرداخت عوارض، پرداخت به شکل غیرحضوری و اینترنتی است. برای پرداخت آنلاین این مبلغ، چند راه وجود دارد. یکی از این راهها پرداخت از طریق اپلیکیشنهایی همچون پیامرسان بله، سوپراپلیکیشن تاپ، قبضینو، اپلیکیشنهای پرداخت مانند ایوا و پالس و... است. برای پرداخت عوارض خروج از کشور با آپ یا پرداخت عوارض خروج از کشور با بله به این اپلیکیشنها مراجعه کنید و راهنمای پرداخت عوارض را مطالعه کنید. اصلاً سخت نیست و به راحتی میتوانید مراحل را انجام بدهید.
سامانه پرداخت عوارض خروج از کشور
اصلیترین راه پرداخت عوارض به صورت آنلاین، مسیری است که اساساً به همین هدف طراحی شده: سامانه سداد.
این سامانه تحت نظر سازمان امور مالیاتی کشور و بانک ملی ایران فعالیت میکند و خدمات مختلفی در حوزه پرداخت الکترونیک ارائه میدهد. برای پرداخت عوارض خروج از طریق سداد، کافی است به سامانه سداد مراجعه کرده و در صفحه اول سایت در قسمت خدمات، گزینه پرداخت عوارض خروج از کشور را انتخاب کنید. پس از انجام مراحل، اطلاعات پرداخت شما ظرف حداکثر ۳۰ دقیقه پس از واریز وجه، در سامانه ناجا ثبت میشود و هنگام خروج از کشور میتوانید با ارائه مدارک شناسایی در بخش کنترل گذرنامه، از کشور خارج شوید.
پرداخت عوارض خروج از کشور از طریق سامانه سازمان امور مالیاتی
پرداخت عوارض خروج از کشور از طریق سامانه سازمان امور مالیاتی کشور نیز امکانپذیر است. البته این سامانه نیز درنهایت شما را به صفحه پرداخت عوارض سامانه سداد متصل میکند.
نحوه پرداخت عوارض خروج از کشور در فرودگاه امام
اگر به هر دلیلی موفق به پرداخت عوارض از طریق راههای آنلاین نشدید، میتوانید در فرودگاه امام خمینی و قبل از سفر با تور این کار را انجام دهید. در فرودگاه، شما باید به دستگاههای خودپرداز یا خودپردازهای غیرنقدی متعلق به بانک ملی مراجعه کنید و با انتخاب گزینه پرداخت عوارض خروج از کشور، این کار را انجام دهید.
علاوهبر این، دستگاههای کارتخوان متصل به سامانه پلیس گذرنامه و کارتخوانهای تحت پشتیبانی سامانه سداد نیز در فرودگاه در دسترس هستند و شما میتوانید از این طریق نیر نسبت به پرداخت عوارض اقدام کنید.
پرداخت عوارض خروج از کشور در شعب بانک ملی
همانطور که پیشتر نیز گفته شد، شعب بانکها از دریافت وجه نقد برای پرداخت عوارض منع شدهاند؛ بنابراین باید به روشهایی مثل پرداخت عوارض خروج از کشور آنلاین بانک ملی یا پرداخت از طریق کیوسک بانک ملی در فرودگاه امام فکر کنید.
پرداخت عوارض خروج از کشور زمینی و دریایی
باتوجه به اینکه در سفرهای زمینی و هوایی، دسترسی به ATMها یا خودپردازهای غیرنقدی و امکانات موجود در فرودگاه، بهسختی امکانپذیر است؛ بنابراین توصیه میشود در سفرهای زمینی و دریایی، از راههای آنلاین نسبت به پرداخت عوارض اقدام کنید.
هزینه عوارض خروج از کشور
مدارک لازم برای پرداخت عوارض خروج از کشور
برای پرداخت عوارض خروج، مدارک خاصی لازم نیست؛ تنها باید اطلاعات مسافران مانند کد ملی، شماره تلفن همراه و نوع سفر را در سامانههای ذکرشده یا ATMهای فرودگاه وارد کنید و پس از نمایش مبلغ تعیینشده، هزینه را پرداخت کنید.
مهلت پرداخت عوارض خروج از کشور
برای پرداخت هزینه عوارض خروج از ایران، مهلت خاصی وجود ندارد؛ اما توجه داشته باشید که نهایتاً تا ۳۰ دقیقه قبل از حرکت برای پرداخت فرصت دارید. درواقع این زمان، مدت زمان لازم برای ثبت اطلاعات شما در سامانه ناجا است. بهتر است باتوجه به شلوغیها و دغدغههای زمان سفر، پرداخت عوارض را به لحظات آخر موکول نکنید تا در برنامه سفرتان خللی پیش نیاید.
مدت زمان اعتبار عوارض خروج از کشور
اگر پس از پرداخت عوارض، به هر دلیلی نتوانستید به سفر بروید، عوارض پرداختشده برای شما ثبت میشود و تا یک سال اعتبار دارد.
نحوه استعلام پرداخت عوارض خروج از کشور
اگر مدت زیادی از زمان پرداخت عوارض شما گذشته است یا نمیدانید پرداخت شما موفقیتآمیز بوده است یا خیر، میتوانید از طریق سامانه سداد نسبت به پیگیری و استعلام پرداخت اقدام کنید. برای استعلام عوارض خروج از کشور با کد ملی باید ابتدا گزینه پیگیری پرداخت را انتخاب کنید و اطلاعاتی همچون کد ملی، شماره مرجع پرداخت و شماره کارت را وارد کنید.
نحوه استرداد عوارض خروج از کشور
اگر به هر دلیلی سفر شما لغو شده یا از سفر منصرف شدهاید و قصد بازپسگیری وجه پرداختشده را دارید، باید به سامانه استرداد عوارض خروج از کشور مراجعه کرده و با انتخاب گزینه «پرداخت و درخواست استرداد وجوه خروج از کشور» درخواست بازپسگیری مبلغ پرداختشده را ثبت کنید.
عوارض خروج از کشور و همه راههای پرداخت آن
عوارض خروج از کشور نوعی مالیات است که مسافران آنسوی مرزها باید نسبت به پرداخت آن اقدام کنند. مبلغ این عوارض در هر سال تغییر میکند و برای گروههای مختلف مسافران نیز متغیر است. پرداخت عوارض از طریق سامانه سداد، اپلیکیشنهای بله، تاپ، ایوا، پالس، بام (بانک ملی)، دستگاههای ATM فرودگاه و کارتخوانهای متصل به سامانه پلیس گذرنامه امکانپذیر است. در انتها پیشنهاد میکنیم مطلبی با عنوان «ضمانت بازگشت از سفر» را در سایت ما بخوانید. به سؤالات متداولی که در ادامه متن امده هم حتماً توجه کنید؛ چراکه از مهمترین پرسشها در این زمینه است.